з архіва сайта NN.by, першая публікацыя — 24 снежня 2012 г.
Беларускія калядныя паштоўкі на Захадзе, бадай, адмыслова не збіраліся ды не вывучаліся. А яны часам вельмі цікавыя. Частка паштовак — гэта збор Беларускага інстытута навукі і мастацтва ў Нью-Ёрку, іншая — з лонданскай Беларускай бібліятэкі імя Скарыны. Агульная колькасць эміграцыйных калядных паштовак эміграцыі перавышае 50.
Першыя беларускія калядныя паштоўкі на Захадзе ў паваенны час з'явіліся ў 1947-1948 гг. у лагерах для перамешчаных асобаў у Нямеччыне. Найбольш вядомыя тыя, што выдавалі скаўты ў Ватэнштэце. Якасць гэтых паштовак была не надта добрая, але гэта яшчэ і ад тэхнічнай базы залежала.
Апісанне адной з гэтых паштовак, з партызанскімі матывамі, сустракаецца ў кнізе КГБ СССР як выдання беларускага падполля, якое вымалася (і яўна не ў адным асобніку) на тэрыторіі БССР, ПНР і нават Украіны.
У 1955 г. мюнхенскае беларускае выдавецтва «Бацькаўшчына» выдала серыю якасных калядных паштовак з выявамі зімовых краявідаў і радкамі з беларускіх паэтаў. Усяго было каля дзесяці паштовак.
З Нямеччыны ў 1950-х галоўны цэнтр выдання калядных паштовак перамясціўся ў ЗША.
Найбольш гэтым займалася Згуртаванне беларускай моладзі ў Кліўлендзе. Для паштовак яны часам выкарыстоўвалі інтэрнацыянальныя сюжэты, але на развароце заўсёды падавалі беларускі тэкст.
У брытанскіх беларусаў калядныя паштоўкі атрымоўваліся больш строга рэлігійныя. А Скарынаўка рабіла калядныя паштоўкі з выкарыстаннем наяўных у бібліятэцы гравюраў з беларускіх выданняў XVI-XVII стст.
Асобна варта вылучыць паштоўкі будучай старшыні Рады БНР Івонкі Сурвілы. Яна стала іх рабіць яшчэ ў 1950-х і робіць да сёння. Мне падабаецца яе падыход. Варыянтаў такіх паштовак шмат, можна нават казаць пра серыі.
Прадстаўленыя тут паштоўкі храналагічна датычаць пераважна 1940-х — 1960-х гг. І гэта толькі невялікая частка таго, што было і ёсць
Як і суродзічы ў метраполіі, эмігранты мелі штогадовую патрэбу ў паштоўках, якую меліся задавальняць самі. Атрымоўвалася па-рознаму.
Каментары