«Як пісаў кардынал Рышэльё, цярпеннем можна ўсё пераадолець». Яшчэ трохі мудрасці ад Андрэя Скурко
«Я цешуся і ганаруся Андрэем, што ён там не чэзне, а працягвае працаваць інтэлектуальна. Год таму ў карцары распачаў кніжку пра машынкі. А цяпер піша такія рэзюмэ прачытанага, што не саступаюць яго ранейшым артыкулам», — напісала жонка палітзняволенага нашаніўца Андрэя Скурко ў фэйсбуку. І як доказ — чарговыя вытрымкі з лістоў мужа.
Дачытаў біяграфію кардынала Рышэльё, ёсць пара сюжэтаў нават, звязаных з намі. Напрыклад, яго бацька хаваўся ў Рэчы Паспалітай ад крымінальнага пераследу на радзіме (кагосьці зарэзаў).
У Кракаве ён пазнаёміўся з Генрыхам Валуа, каралём-няўдаліцам. І той яго забраў з сабой, калі ўцякаў у Парыж.
Як Рышэльё ўмешваўся ў палітыку Рэчы Паспалітай і нават пачаў вайну з Расіяй
Сам кардынал Рышэльё інспіраваў, аказваецца, Смаленскую вайну 1632—1634 гадоў. Яму трэба было, каб шведскі кароль Густаў ІІ Адольф «пераключыўся» з войскам на змаганне з аўстрыйцамі і іспанцамі ў Нідэрландах (у рамках Трыццацігадовай вайны, якая тады ішла). А Густаў Адольф ваяваў з Жыгімонтам ІІІ у той час. І Рышэльё адправіў пасольства ў Варшаву, каб дамовіцца пра замірэнне паміж Швецыяй і Рэччу Паспалітай (ваявалі ж яны ў тым ліку і за шведскі трон, якога дамагаўся Жыгімонт ІІІ) — і тым самым «развязаць рукі» Густаву Адольфу.
Адначасова, каб зусім ужо надзейна забяспечыць Швецыі мір з гэтага боку, Рышэльё адправіў (пад выглядам гандлёвай місіі) пасольства да цара Міхаіла Фёдаравіча, каб угаварыць яго парушыць Дывулінскі мір 1618 года і напасці на Рэч Паспалітую…
Так што Смаленская вайна выглядае эпізодам Трыццацігадовай такім чынам. Цікава, што ў ёй каталіцкі кардынал Рышэльё стаяў на баку пратэстантаў. Дый французскім пратэстантам ён, разбурыўшы іх крэпасці (у прыватнасці, Ля-Рашэль, апісаную ў «Трох мушкецёрах» Дзюма), пакінуў свабоду веравызнання і не прыцясняў. Таксама ў яго часы ў Францыі не было інквізіцыі.
Іржаў як конь
Яшчэ ў Рышэльё былі свае дзіўноты псіхічнага характару. Ён, звычайна такі сабраны, рацыянальны, цвярозы, часам «бегаў па пакоі і ржаў як конь».
Жыў ён адзін і трымаў многа катоў, якіх вельмі любіў. Захаваліся іх мянушкі: Фенімор, Газета, Люцыфер, Пірам, Тысбэ, Суліз, Серпале, Рубіс, Лёдаіска. Апошнюю прывезлі кардыналу з Рэчы Паспалітай. Мянушка дзіўная. Можа, Людавіка? Хоць, відаць, паасцерагліся б называць котку іменем дзейнага караля Францыі:)
Складаныя пачуцці з каралём
З Людовікам ХІІІ у Рышэльё таксама былі дзіўныя адносіны: яны часам цярпець адзін аднаго не маглі, але ўсімі найбольшымі дасягненнямі былі абавязаныя сумеснай працы.
Людовік камплексаваў, што краінай кіруе кардынал, і час ад часу не пярэчыў змовам супраць Рышэльё. А той часам, хадзілі такія чуткі, падсылаў да караля каханак (і каханкаў), каб шпіёнілі за ім.
Яшчэ быў момант, калі ў часе вайны іспанцы ішлі на Парыж, і Рышэльё ўжо не ведаў, што рабіць, і склаў рукі. І тады кароль літаральна ўзняў і натхніў парыжанаў, і ворага ўдалося разбіць.
Яшчэ спадчынай палітыкі Рышэльё з’яўляецца Бельгія, якую стварылі як буферную тэрыторыю паміж Галандыяй і Францыяй.
Што да спадчыны як такой, то кардынал за жыццё назбіраў багацце, эквівалентнае 15 тонам золата.
І трохі мудрасці
…У нас усю ноч і з раніцы ішоў дождж. Абяцалі снег, але пакуль адчуванне скарэй летняе — надвор’е такое было ў мінулым чэрвені па адчуваннях. Колькі прайшло часу і колькі ўсяго здарылася:)
Як пісаў кардынал Рышэльё, цярпеннем можна ўсё пераадолець. Не сумуйце, калі ласка. Усё будзе добра-добра.
Чытайце таксама:
«Як раней не будзе. Будзе лепей». Прадаецца мерч з натхняльнымі цытатамі Андрэя Скурко
Андрэй Скурко: Мы зразумелі вартасць звычайных, здавалася б, рэчаў і з’яў
«Наша Нiва» — бастыён беларушчыны
ПАДТРЫМАЦЬ
Каментары
дивны дела твои, о господи