Як сірыйскія паўстанцы сталі дзейснай арміяй і як яны паставілі на паток выраб дронаў

Як піша Finacial Times, пяць гадоў таму сірыйская ісламісцкая групоўка «Хаят Тахрыр аш-Шам» (ХТШ) знаходзілася ў крытычным становішчы, спрабуючы выжыць пад ударамі рэжыму Асада, які падтрымліваецца Расіяй.

Сёння ў сваім апорным рэгіёне, правінцыі Ідліб, ХТШ можа пахваліцца наяўнасцю вайсковай акадэміі, цэнтралізаванага камандавання, мабільных спецыялізаваных падраздзяленняў (такіх як пяхота, артылерыя, сілы спецаперацый, танкі, дроны і снайперы), а таксама ўласнай індустрыяй па вытворчасці ўзбраення.

«За апошнія чатыры-пяць гадоў яна фактычна трансфармавалася ў развітую протамілітарную арганізацыю», — цытуе выданне словы Аарона Зелін (Aaron Zelin), эксперта па ХТШ з аналітычнага цэнтра Washington Institute.

Змена стратэгіі

Як піша FT, перыяд адноснай стабільнасці, які настаў пасля заключэння ў 2020 годзе перамір'я, ХТШ выкарыстала для пераасэнсавання сваёй стратэгіі і вайсковай дактрыны.

Як расказаў выданню эксперт па ХТШ з аналітычнага цэнтра Crisis Group Дарэн Халіфа (Dareen Khalifa), у правінцыі Ідліб, якая фактычна знаходзіцца пад кантролем паўстанцаў, ХТШ першапачаткова ў нейкай ступені спрабавала капіраваць структуру сірыйскай арміі а таксама грамадзянскія інстытуты дзяржавы. Затым групоўка зразумела, што гэты падыход мае абапірацца на істотныя рэсурсы і вялікія групы навабранцаў, якіх у іх няма.

У выніку, як дадае эксперт па джыхаду з Crisis Group Джэром Дрэван (Jerome Drevon), «яны чэрпалі натхненне з заходніх ваенных дактрын». Спасылаючыся на словы лідара ХТШ, эксперт расказаў, што групоўка ў першую чаргу стала арыентавацца на брытанскія ўзброеныя сілы, якія больш кампактныя і манеўраныя.

Паводле меркавання экспертаў, ХТШ цяпер мае каля 30 тысяч байцоў, сярод якіх 15 тысяч — рэгулярныя вайсковыя падраздзяленні самой групіроўкі, а другая палова — рэзервісты і мужчыны з іншых узброеных апазіцыйных груп, якія ўваходзяць у альянс.

Павялічыць

Як адзначаюць эксперты, ХТШ здолела пашырыць свае ўплыў і колькасць, прыцягваючы байцоў іншых паўстанцкіх груповак краіны, іншаземцаў і джыхадыстаў — ветэранаў іншых канфліктаў па ўсім рэгіёне, а таксама менш радыкальна настроеных у ідэалагічным плане байцоў.

Такая разнастайнасць адыграла ключавую ролю ў аднаўленні і росце ХТШ. А паспяховае наступленне на поўнач Сірыі можа прыцягнуць новых удзельнікаў, што ўмацуе сілы паўстанцаў.

Для прафесійнай падрыхтоўкі сваіх байцоў і ўмацавання вайсковай дысцыпліны два з паловай года таму ХТШ стварыла сваю вайсковую акадэмію, у якой побач з замежнымі спецыялістамі сталі выкладаць каля 30 былых афіцэраў сірыйскай арміі, якія перайшлі на бок паўстанцаў.

Паўстанцы змянілі і сваё стаўленне да мясцовага насельніцтва. Захоўваючы аўтарытарныя тэндэнцыі, ХТШ цяпер імкнецца публічна дэманстраваць талерантнасць да рэлігійных меншасцяў. Так, пасля захопу Алепа былі зробленыя паказальныя жэсты добрай волі адносна хрысціян.

Павялічыць

Стратэгічны праект па вытворчасці дронаў

Як адзначае Аарон Зелін, групоўка не мае значных праблем у набыцці асноўных відаў узбраення, аднак уласная вытворчасць зброі, асабліва беспілотнікаў і ракет, дазволіла ХТШ стварыць новыя пагрозы для рэжыму, у якога адсутнічаюць значныя сродкі супрацьдзеяння дронам.

Як расказаў у інтэрв'ю выданню The Media Line адзін з палявых камандзіраў, звязаных з ХТШ, групоўка запусціла стратэгічны праект, стварыўшы падраздзяленне Shahin, якое спецыялізуецца на распрацоўцы і вытворчасці сучасных дронаў і зброі. Падраздзяленне падпарадкоўваецца непасрэдна кіраўніку ТХШ Абу Мухамеду аль-Джулані, які асабіста кантралюе ўсе вайсковыя аперацыі. 

Па словах Аарона Зеліна, у сваёй міні-дзяржаве з насельніцтвам ад 3 да 4 мільёнаў чалавек, у невялікіх майстэрнях у дамах, гаражах ці пераабсталяваных складах паўстанцы наладзілі вытворчасць дронаў. Дэталі, якіх нельга знайсці, яны вырабляюць з дапамогай 3D-прынтараў.

This is how Syrian rebels train for FPV drone strikes. pic.twitter.com/P3s5lQ8b9W

— Clash Report (@clashreport) December 2, 2024

Сірыйскія паўстанцы вучацца кіраваць дронамі

І гэта, як адзначаюць эксперты, звычайная практыка для сучасных узброеных канфліктаў. Большасць неабходных ведаў па вытворчасці беспілотнікаў можна атрымаць з анлайн-рэсурсаў.

Выкарыстанне дронаў

Выкарыстанне сірыйскімі паўстанцамі беспілотнікаў адсочвае даследчык канфліктаў з Каралеўскага каледжа Лондана Бродэрык Макдональд (Broderick McDonald). Ён заўважае, што раней ХТШ прымяняла малыя дроны, якія маглі атакаваць бронемашыны і скідаць гранаты.

Падчас цяперашняга наступу сталі выкарыстоўваццаі дроны мясцовай вытворчасці, якія забяспечаныя ракетамі, а таксама больш буйныя беспілотнікі з павялічанай далёкасцю і грузападымальнасцю.

Аарон Зелін адзначае, што паўстанцы выкарыстоўваюць дроны для разведкі і нанясення ўдараў па пазіцыях рэжыму перад тым, як накіраваць у бой жывую сілу.

Syria: Footage of the rebels' UAV unit (Al-Shaheen Brigades): attacking Syrian regime targets in Idlib with suicide UAVs. pic.twitter.com/5R0lmBcg1U

— Breaking News (@TheNewsTrending) November 29, 2024

Відэа атакі дронам пазіцый сірыйскіх урадавых войскаў

Па словах Зеліна, гэты канфлікт адметны і тым, што ўпершыню ў гісторыі недзяржаўных груповак паўстанцы выкарысталі дроны для скідання ўлётак з заклікам да насельніцтва перайсці на іх бок.

Пра ролю ў канфлікце беспілотнікаў піша і аўтар тэлеграм-канала «Рыбарь». Ён адзначае, што выкарыстанне паўстанцамі дронаў прывяло да таго, што папярэднія тактычныя прыёмы ўрадавых войскаў перасталі працаваць. Паўстанцы перад атакаю «пачынаюць біць па сірыйцах з паветра, актыўна пераследуючы падраздзяленні, якія адыходзяць з пазіцый».

Павялічыць

Па словах «Рыбаря», выкарыстанне паўстанцамі дронаў моцна б'е па маральным духу байцоў падраздзяленняў урадавай Сірыйскай арабскай арміі (САА)

«У САА нярэдка ўвогуле не ўяўляюць, што такое беспілотнікі і якімі магчымасцямі яны валодаюць. Таму, калі ў глыбокім тыле дрон скідвае ВОГ [граната, якая звычайна выкарыстоўваецца ў гранатамётах], то сірыйцы думаюць, што праціўнік ужо падышоў на дыстанцыю абстрэлу АГС [аўтаматычным гранатамётам], таму кідаюць нават аддаленыя ад ЛБС [лініі баявога судакранання] пазіцыі».

У выніку, як тлумачыць «Рыбарь», «ствараецца хаос і вялізныя дзіркі ў абароне, у якія паўстанцы могуць з ходу «заляцець» на пікапах, прычым з задзейнічаннем куды меншай колькасці сіл, чым для гэтага раней патрабавалася».

Іншыя віды зброі

Як піша FT, паўстанцы таксама інвеставалі ў вытворчасць дальнабойных ракет, рэактыўных і мінамётных снарадаў. Падчас свайго наступу яны прадэманстравалі новую сістэму кіраваных ракет, пра якую мала што вядома. Адзін з экспертаў — Чарльз Лістэр (Charles Lister) з Інстытута Блізкага Усходу, апісаў яе як «масіўную ракету з вялізным боепрыпасам спераду». Мяркуецца, што ракета будзе называцца Qaysar.

Па словах Лістэра, выкарыстанне кіраваных ракет, якія былі запушчаныя на адлегласць дзясяткаў кіламетраў перад наступам, пазбавіла ХТШ неабходнасці выкарыстоўваць замініраваныя грузавікі-смяротнікі, як гэта было яшчэ пяць гадоў таму.

Акрамя зброі ўласнай вытворчасці, арсенал паўстанцаў папаўняецца за кошт паставак з Турцыі, а таксама гандлю зброяй і боепрыпасамі паміж сіламі Асада і ХТШ, які, як адзначаюць эксперты, у апошнія гады набыў істотныя маштабы.

Паспяховы наступ прынёс паўстанцам шмат трафейнай зброі і вайсковай тэхнікі. Па словах Бродэрыка Макдональда, гэта не толькі танкі і бронетранспарцёры, але і сістэмы супрацьпаветранай абароны, сярод якіх зенітны комплекс «Панцыр». Акрамя гэтага, у іх руках апынуліся некалькі лёгкіх штурмавых самалётаў. Цяпер паўстанцы спрабуюць высветліць, як гэтым усім карыстацца.

Павялічыць

«Калі атрымаецца прывесці захопленыя сістэмы супрацьпаветранай абароны ў баявую гатоўнасць, гэта істотна зменшыць адну з галоўных праблем, з якімі ХТШ і іншыя паўстанцкія групоўкі заўсёды сутыкаліся, — адсутнасць абароны ад расійскіх авіяўдараў», — заўважае эксперт.

Як бачна, ХТШ прайшла вялікі шлях удасканалення за пяць гадоў. Цяпер застаецца пачакаць і паглядзець, наколькі далёка ён завядзе паўстанцаў у канфлікце з рэжымам Асада.

• 17
• 0
• 3
• 0
• 1
• 0
• 0
• 1