Казаскі прэзыдэнт Назарбаеў абвесьціў пра намер дэмакратызаваць палітычную сыстэму. Дзеля гэтага зьбіраецца нават перарабіць канстытуцыю. Зрэшты, нечаканасьцю ёсьць не ягоная рыторыка, а тое, што пра гэта паведаміла БЕЛТА.
Неяк раней не заўважалася, каб нашыя дзяржаўныя мэдыі рэклямавалі дэмакратычныя рэформы :)
Выпадковасьць — ці прыкмета адлігі?
Канешне, экспэрты лёгка давядуць вам, што аўтарытарны казаскі лідэр займаецца бутафорыяй. Ён даўно фліртуе з Захадам ("ляціць на двух крылах":) Па-першае, інтарэсы бізнэсу. Па-другое, ёсьць амбіцыйная мэта, каб Астана атрымала праз два гады старшынёўства ў АБСЭ.
Дый увогуле — нашто быць ізгоем? Хіба ня лашчыць самалюбства магчымасьць рэгулярна лётаць зь нетраў Азіі ў сталіцы Старога Сьвету ды быць на адной назе зь лідэрамі заходніх дэмакратыяў?
І ўсё ж! Варта прызнаць, што азіяцкі палітык хаця б выкарыстоўвае лексыку ("дэмакратычныя рэформы", "палітычная мадэрнізацыя"), якая нашым кіроўным вярхам дасюль увогуле падавалася, мусіць, табуяванай :)
Ды і што да сутнасьці — Назарбаеў прапануе неймаверна крамольныя па беларускіх мерках рэчы. Зьбіраецца, напрыклад, аддаць парлямэнтарам фармаваньне Канстытуцыйнае рады ды ЦВК. І нават прыплочваць апазыцыі зь бюджэту! (Ну, скажам меней сэнсацыйна — фінансаваць партыі, што дамогуцца прадстаўніцтва ў парлямэнце.)
Выпадкова надрукавала БЕЛТА гэтую нататку ці не — у прынцыпе цікавае пытаньне: а ці здольнае беларускае кіраўніцтва хаця б на імітацыйныя крокі а-ля хітры Назарбаеў?
Праўладныя страгэгі пэўна ж прапануюць і такія сцэнары. Але Беларусь не Казахстан. Колькі б ні грашылі палымяныя рэвалюцыянэры на абываталя, які думае страўнікам, усё ж нашае грамадзтва не прыціснутае такім жахлівым прэсам азіятчыны. Ёсьць патэнцыял.
І тое, што наверсе як агню баяцца нават гамэапатычных дозаў дэмакратыі, лішні раз даводзіць: там адчуваюць небясьпеку ланцуговай рэакцыі.
Сёньня шмат што залежыць ад прынцыповасьці Эўропы. У стасунках з Назарбаевым яна трохі заплюшчвае вочы. Па-першае, папраўка на Азію. Па-другое, на багацьце энэргарэсурсаў. За кошт Казахстану Брусэль хоча аслабіць газавую залежнасьць ад Масквы. Прагматызм, панове!
Вось і Менск сёньня разьлічвае, што бюргерам важней за ўсё, каб газ без праблемаў пампаваўся празь Беларусь ды спраўна грэў іх утульныя катэджы. Карацей, палюбі нас, Эўропа, чорненькімі, а беленькімі нас хто хочаш палюбіць...
Другі чыньнік, на які разьлічваюць вярхі, — тое, што палітычная апазыцыя і далей будзе дыскрэдытаваць сама сябе пэрманэнтнымі звадкамі. Ды яшчэ і ўзмацняць тым самым апатыю сярод чалавечага рэсурсу пераменаў.
Сёньня высокі кіраўнік можа артыстычна разьвесьці рукамі. Дыялёг? Круглы стол? Зь кім? Шматгаловая істота АДС прынамсі апошні год толькі і скубецца сама з сабой.
Сёньня суб'екты кааліцыі вядуць між сабой перамовы не раўнуючы як "Фатах" з "Хамасам" :)
Ім калі і прыплочваць зь бюджэту, дык хіба за таленавітае выпусканьне пары ў сьвісток! :)
