Лукашэнка падзякаваў Сталіну. А што той насамрэч зрабіў з беларусамі?
Падчас «Вялікай размовы» з прэсай Аляксандр Лукашэнка заявіў, што беларусы мусяць быць удзячнымі Іосіфу Сталіну. Як ён аргументаваў сваю пазіцыю і за што нашыя суайчыннікі насамрэч мусяць «дзякаваць» кіраўніку СССР?
На думку Лукашэнкі, беларусы павінны быць удзячныя Сталіну за далучэнне Заходняй Беларусі да СССР у 1939 годзе. Сам Лукашэнка падзякаваў яму за тое, што «адваяваў тую тэрыторыю».
«Трэба дзесьці яму помнік за гэта паставіць. Вельмі выразна вырашыў гэтую праблему яшчэ да вайны», — адзначыў Лукашэнка.
За што беларусы насамрэч мусяць «дзякаваць» кіраўніку СССР?
У яго страшнай біяграфіі ёсць дзве нібыта пазітыўныя старонкі, звязаныя з Беларуссю.
У канцы 1918-га беларускія бальшавікі не згаджаліся з абвяшчэннем БССР, але Сталін аддаў загад падпарадкавацца. Аднак вялікай заслугі тут мала.
Будучы кіраўнік Саюза з'яўляўся наркамам (міністрам) па справах нацыянальнасцяў і проста трансляваў рашэнне бальшавікоў. Фактычна БССР стала адказам на абвяшчэнне Беларускай народнай рэспублікі. Ды і праіснавала яна тады нядоўга, літаральна некалькі месяцаў.
Што тычыцца аб'яднання Беларусі ў 1939 годзе, дык гэта была частка вялікай геапалітычнай гульні. Так, пасля падпісання пакта Молатава-Рыбентропа рэспубліка змагла стаць адзінай. Але адразу пасля ўз'яднання ў Заходняй Беларусі пачаліся рэпрэсіі і дэпартацыі.
Дык за што трэба «дзякаваць» Сталіну?
За ўсталяванне таталітарнага рэжыму. Камуністычная партыя на чале з ім цалкам манапалізавала ўладу і кантралявала ўсе сферы жыцця грамадства. Гэтая ўлада трымалася на гвалце і запалохванні, насельніцва было адхілена ад вырашэння і абмеркавання пытанняў і праблем. Дэмакратычныя свабоды, падзел улады былі ліквідаваныя.
За масавыя рэпрэсіі. Іх ахвярамі сталі праціўнікі Сталіна, людзі, якія спачувалі ім, і нават яго прыхільнікі. Дакладную лічбу рэпрэсаваных дагэтуль высветліць немагчыма, бо архівы КДБ усё яшчэ закрытыя для даследчыкаў. Афіцыйныя дадзеныя называў у 2017-м намеснік старшыні КДБ Ігар Сергіенка, які цяпер узначальвае Адміністрацыю прэзідэнта. Паводле яго слоў,
з 1920-х да 1950-х у Беларусі рэпрэсавалі 235,5 тысячы чалавек. З іх 176 тысяч былі рэабілітаваныя. Незалежныя гісторыкі называюць вышэйшыя лічбы. Але нават калі ўзяць гэтыя, то яны велізарныя.
За знішчэнне беларускай мовы і літаратуры. Беларуская мова паслядоўна і мэтанакіравана знікала з паўсядзённага ўжытку. Праводзілася палітыка русіфікацыі. Знішчаліся і найлепшыя беларускія пісьменнікі (ад Максіма Гарэцкага да Андрэя Мрыя). На свабодзе засталіся лічаныя адзінкі — Янка Купала, Якуб Колас, але нават над імі вісела пагроза арышту.
За знішчэнне сялянства і развал сельскай гаспадаркі. На рубяжы двадцатых—трыццатых гадоў з Беларусі былі выселеныя больш за 70 тысяч чалавек, якіх назвалі кулакамі. Гэта была сялянская эліта нацыі. З таго часу сельская гаспадарка так да канца і не аднавілася.
Наогул за знішчэнне эліты. 29 кастрычніка 1937 года ў страшную «ноч расстраляных паэтаў» НКУС знішчыла больш за сто прадстаўнікоў інтэлектуальнай эліты — літаратараў, дзяржаўных дзеячаў, вучоных.
У розныя гады былі расстраляныя амаль усе даваенныя кіраўнікі БССР. Прычым усе яны аддана выконвалі загады таго ж Сталіна і рэпрэсавалі іншых.
Цягам жахлівых сталінскіх часоў беларусы існавалі ў атмасферы параноі і страху. Наступствы той палітыкі адчуваюцца дагэтуль.
Брат удавы Зельцара: Кадэбісты ішлі ў кватэру па мяне6
Каментары