Chto, jak i navošta vyłoŭlivaje homaseksuałaŭ u Biełarusi?
Zaprašeńnie ad nieznajomca na kavu moža skončycca dla mužčyny, jaki praktykuje seksualnyja kantakty z mužčynami, vielmi niečakana: zamiest patencyjnaha partniora na spatkańnie moža źjavicca sacyjalny aŭtryč-rabotnik.
Pa niekatorych dadzienych, u Minsku da 5 tysiač čałaviek žyvuć ź VIČ, nie padazrajučy pra heta. Z pryčyny niaviedańnia, jany časta źjaŭlajucca pryčynaj infikavańnia inšych ludziej.
Adna z asnoŭnych hrup ryzyki zaražeńnia — mužčyny, jakija praktykujuć seks z mužčynami. «U pieravažnaj bolšaści hetyja ludzi nie ličać siabie hiejami, u ich navat jość dziaŭčyny, ale časam jany praktykujuć adnapoły seks», — kaža Vital Nikanovič, namieśnik staršyni RHA «Biełaruskaja asacyjacyja kłubaŭ JUNIESKA» (BałAJu). Kab dapamahčy takim mužčynam — pravierycca, abdumacca, — abjadnalisia ekśpierty, jakija prydumali i ažyćciavili niečakany płan dziejańniaŭ.
Asobnaja hrupa ryzyki — pravincyjnyja studenty
Kab spynić raspaŭsiudžvańnie VIČ, abjadnalisia JUNISIEF, BiełAJu, a taksama Centr družalubny padletkam «Hałs». Jany raspracavali prajekt «Dastupnaje i jakasnaje kansultavańnie i testavańnie na VIČ padletkaŭ i hrup ryzyki».
Čamu vyrašyli pracavać mienavita z padletkami? «Učorašnija školniki, jakija vyryvajucca ŭ Minsk i atrymlivajuć svabodnaje žyćcio biez baćkoŭ, — heta katehoryja ludziej, jakaja pačynaje šmat čaho sprabavać», — kaža Taćciana Ščasnaja, kaardynatar raboty pa ZŁŽ centra «Hałs». Kab adšukać tych, chto ŭžo pasprabavaŭ, i pravieści ź imi tłumačalnuju hutarku, pradstaŭniki prajektu vykarystoŭvajuć try sposaby.
«Pieršy sposab znajści padletkaŭ z hrupy ryzyki — heta pahavaryć z vychavacielami internataŭ, jany ŭsio bačać i viedajuć. Druhi sposab — źjavicca tam, dzie «tusujecca» hrupa ryzyki. Možam zajści na dyskateku», — raspaviadaje Vital Nikanovič.
Pierš čym raskazać pra treci sposab, Vital dastaje z kišeni mabilny telefon.
«Voś hladzicie, u smartfonie šmat dadatkaŭ, siarod ich jość servisy znajomstvaŭ, jakija dazvalajuć daviedacca navat toje, za kolki mietraŭ ad vas znachodzicca čałaviek, jakija raźmiaściŭ prapanovu pahutaryć. Mnohich mužčyn, jakija praktykujuć seks z mužčynami, my znachodzim mienavita praz dadatki. Pryznačajem sustreču, zaprašajem na kavu, maŭlaŭ, davaj sustreniemsia, pahavorym. Prychodzim — pravodzim matyvacyjnaje intervju. Naša meta — nie ŭciuchać parady pravilnaha žyćcia. Nam treba źmianić madel pavodzinaŭ čałavieka, raschistać jaho».
U ekśpiertaŭ jość navat karta, jakaja pakazvaje, u jakich dakładna miescach Minska i ŭ jaki čas čaściej za ŭsio źbirajucca hrupy ryzyki — aŭtryčy vałodajuć detalovaj infarmacyjaj.
«Dziaŭčaty z «Dazary», jakija addajucca za kaktejl, — taksama naša aŭdytoryja»
Vyšejnazvany prajekt troch arhanizacyj praduhledžvaje pracu taksama sa spažyŭcami narkotykaŭ, žančynami, jakija praktykujuć seks za hrošy, i tymi, chto viadzie biazładnaje pałavoje žyćcio. «Dziaŭčynka, jakaja idzie ŭ «Dazary»i addajecca za kaktejl, dla nas taksama źjaŭlajecca žančynaj, źviazanaj z seks-biznesam», — udakładniaje Nikanovič.
Paśla taho, jak sacyjalny aŭtryč-rabotnik naładziŭ kantakt z pradstaŭnikom hrupy ryzyki, jaho meta — davieści čałavieka da kabinieta, dzie jamu zrobiać ekspres-test na VIČ. Pa słovach ekśpiertaŭ, praviadzieńnie testu — samy dziejsny srodak druhasnaj prafiłaktyki.
Tak vyhladaje prybor, jaki dazvalaje pravieści ekspres-test na VIČ pa ślinie. Zvyčajna test na VIČ robiać pa kryvi, vyniki atrymlivajuć u lepšym vypadku na nastupnyja sutki, zvyčajna — praz 3—5 dzion.
«Spačatku my pravodzim datestavaje kansultavańnie. Dalej robim ekspres-test na VIČ pa ślinie, užo praz 20 chvilin atrymlivajem vynik.
Za tyja 20 chvilin, jakija treba pačakać, pravodzim hutarku. Ale jak praviła, čałaviek, jaki čakaje vynik, nas nie słuchaje. Jon kivaje hałavoj, paralelna niešta ciarebić u rukach. Niejak my dali chłopcu vizitoŭku, i za čas čakańnia vynikaŭ jon pracior jaje palcami da stanu anučki. Kali abjaŭlajem vyniki testaŭ, a ŭ našym centry stanoŭčych nie było, u chłopcaŭ trasucca ruki, jany płačuć, kryčać: «Dy ja bolš nikoli!» — raspaviadaje Taćciana Ščasnaja. — «Zatym my pravodzim paŭtornuju paślatestavuju kansultacyju ab VIČ-infiekcyi, hetym razam chłopcy słuchajuć vielmi ŭvažliva».
***
Tolki za vosiem miesiacaŭ hetaha hoda ŭ Biełarusi vyjaŭlena 1.148 novych VIČ-inficyravanych. Usiaho ŭ krainie na 1 vieraśnia aficyjna zarehistravana 13.042 čałavieka, realnaja kolkaść VIČ-inficyravanych składaje da 40.000 čałaviek.
Kamientary