«Litva i Biełaruś — nie prosta susiedzi, a partniory, jakija imknucca da adnoj mary». Cichanoŭskaja i Šymanicie apublikavali sumiesny artykuł
U Dzień salidarnaści ź Biełaruśsiu 12 listapada biełaruskaja demakratyčnaja lidarka Śviatłana Cichanoŭskaja i premjer-ministarka Litvy Inhryda Šymanicie apublikavali sumiesny artykuł, u jakim vyrazna śćviardžajuć, što niahledziačy na sproby režymu Łukašenki nastroić biełarusaŭ i litoŭcaŭ adny suprać adnych, jany ŭsio ž razam abaraniajuć svabodu i demakratyju ad ahresii aŭtarytarnych režymaŭ.
U situacyi, kali Rasija viadzie svaju impieryjalistyčnuju vajnu suprać Ukrainy i hibrydnuju ahresiju suprać demakratyčnych krain pa ŭsim śviecie, a režym Łukašenki praciahvaje pryhniatać biełaruski narod i padtrymlivać rasijskuju vajennuju ahresiju, adzinstva našych krain i narodaŭ — svabodalubnych biełarusaŭ i litoŭcaŭ — stanovicca važniejšym, čym kali-niebudź jašče.
My źviazanyja značna macniej, čym prostaj hieahrafičnaj blizkaściu i ahulnaj historyjaj. My hłyboka razumiejem prablemy i mary adny adnych i ŭśviedamlajem, što našyja losy nieparyŭna źviazanyja.
Naša siabroŭstva doŭžycca ŭžo stahodździ. U nas šmat ahulnaha: ad padobnaj kuchni i narodnych tradycyj da nacyjanalnych hierojaŭ, takich jak Kastuś Kalinoŭski. Ich spadčyna praciahvaje žyć u našym svabodalubstvie, našaj niepachisnaj rašučaści zrabić abiedźvie našy krainy svabodnymi. Tolki va ŭmovach svabody ŭnikalnaja identyčnaść kožnaha z našych narodaŭ moža pa-sapraŭdnamu raźvivacca.
Mnohija našy mastaki, piśmieńniki i myślary havaryli na adnoj movie — movie supracivu i nadziei, jakaja praciahvaje natchniać nas i siońnia.
Kali ŭ 1991 hodzie litoŭcy vyjšli abaraniać ad savieckich tankaŭ znoŭ zdabytuju svabodu, siarod abaroncaŭ litoŭskaha parłamienta byli i biełarusy. A litoŭcy zaŭsiody — i ŭ samyja ciažkija momanty historyi — padtrymlivali narod Biełarusi.
Litoŭskaja dziaržava i ŭvieś narod Litvy padtrymali biełarusaŭ i paśla padziej 2020 hoda. Jany vyratavali tysiačy ludziej, vymušanych biehčy ź Biełarusi ad maštabnaha teroru, niabačanaha z časoŭ stalinizmu. Toje, što Litva tak niepachisna padtrymlivaje demakratyčnuju Biełaruś, zaśviedčvaje nie tolki dobrasusiedskuju volu, ale i hłybokuju prychilnaść Litvy ŭsieahulnym pryncypam demakratyi, svabody i viaršenstva zakona.
Biełarusy prajavili nievierahodnuju mužnaść, kali vyjšli na vulicy, kab zapatrabavać vykanańnia svaich pravoŭ. Jany ryzykavali ŭsim, uklučajučy svajo žyćcio i asabistuju svabodu, dziela demakratyčnaj budučyni svajoj krainy. Heta nahadvaje šlach da niezaležnaści, projdzieny Litvoj bolš za try dziesiacihodździ tamu.
Ale Litvie tady ŭdałosia viarnuć i abaranić svaju svabodu, a biełaruski narod usio jašče zmahajecca — i jamu patrebnaja padtrymka z boku demakratyčnaha śvietu. Z dapamohaj hvałtu mirny pratest vycisnuli ź biełaruskich vulic, a režym Łukašenki, nasupierak voli mirnaha i svabodalubnaha naroda Biełarusi, uciahnuŭ krainu ŭ niezakonnuju i nieapraŭdanuju vajnu.
Mienavita ciapier, jak nikoli, narodu Biełarusi treba, kab jaho bačyli i čuli, kab pra jaho pamiatali.
Bolš za 60 tysiač biełarusaŭ padvierhlisia palityčna matyvavanym zatrymańniam; navat ciapier z palityčnych matyvaŭ kožny dzień aryštoŭvajuć pa 15-20 čałaviek, a za kratami zastajucca nie mienš za 1500 palityčnych źniavolenych, mnohija ź jakich padviarhajucca katavańniam z boku režymu.
Režym Łukašenki nie tolki źniščaje niezaležnyja ŚMI i hramadzianskuju supolnaść, ale i sprabuje rastvaryć Biełaruś u «ruskim śviecie», vykaranić samu identyčnaść biełarusaŭ. Režym sprabuje źniščyć usio, što źviazvaje Biełaruś ź Jeŭropaj. Litoŭcam takaja hvałtoŭnaja «rusifikacyja» vielmi znajomaja z chvaravitaha dośviedu akupacyi Rasijskaj impieryjaj.
Litoŭcy vydatna viedajuć, čamu nielha ŭraŭnoŭvać pamiž saboj dyktatara Łukašenku i svabodalubny narod Biełarusi. Niezdarma tysiačy biełarusaŭ, vymušanych biehčy sa svajoj krainy praz uzmacnieńnie represij, znajšli novy dom mienavita ŭ Litvie.
Režym Łukašenki z dapamohaj pravakacyj i chłuślivych zajaŭ sprabuje padzialić nas, ale my nie dazvolim jamu hetaha zrabić. Litva i litoŭcy buduć praciahvać padtrymlivać biełarusaŭ u ich baraćbie za svabodu.
Bo my razam abaraniali svabodu Litvy ŭ studzieni 1991 hoda. Bo litoŭcy i biełarusy razam vystupali za svabodnuju Biełaruś paśla žniŭnia 2020 hoda. Bo litoŭcy, palaki, ruskija, jaŭrei, ukraincy i biełarusy ŭ Litvie razam vystupili ŭ padtrymku Ukrainy 24 lutaha 2022 hoda i buduć praciahvać padtrymlivać Ukrainu da jaje — i našaj — pieramohi.
Toje, što Litva tak niastomna padtrymlivaje hramadzianskuju supolnaść Biełarusi i supraćstaić jaje aŭtarytarnamu režymu, pakazvaje, nakolki našy krainy hatovyja spryjać roskvitu i niezaležnaści adna adnoj.
My nie prosta susiedzi, jakija paasobku abaraniajuć svaje krainy. My partniory, i my imkniemsia da budučyni, u jakoj našy krainy buduć raźvivacca va ŭmovach miru, biaśpieki i ŭzajemnaj pavahi.
Nie moža być nijakich sumnievaŭ u tym, što dziejańni režymu Łukašenki — jaho aburalnyja parušeńni pravoŭ čałavieka, zadušeńnie svabody słova i ŭdzieł u rasijskaj ahresii suprać Ukrainy — ujaŭlajuć saboj pastajannuju pahrozu nie tolki dla Biełarusi, ale i dla ŭsioj Jeŭropy.
Śmiełyja hramadzianie Biełarusi, jakija vystupajuć suprać aŭtarytaryzmu, časta padviarhajučy siabie vialikaj niebiaśpiecy, zasłuhoŭvajuć biezumoŭnaj mižnarodnaj padtrymki. U hetych adnosinach Litva — daloka nie prosta susied, a sapraŭdny siabar i sajuźnik.
Dziakujučy tamu, što Litva padtrymlivaje biełaruskuju hramadzianskuju supolnaść, daje prytułak tym, chto ratujecca ad pieraśledu, i abaraniaje intaresy Biełarusi na mižnarodnych płatformach, biełarusy nie tolki nie zdajucca, ale i zachoŭvajuć nadzieju ŭbačyć Biełaruś svabodnaj.
Adnak słoŭ padtrymki, jakimi b pravilnymi jany ni byli, niedastatkova. Treba padmacoŭvać słovy dziejańniami. Mižnarodnaja supolnaść, i ŭ pryvatnaści Jeŭrapiejski sajuz, pavinna praciahvać rabić kankretnyja dziejańni suprać režymu ŭ Miensku.
Vyrašalnaje značeńnie tut majuć sankcyi, dypłamatyčny cisk i padtrymka biełaruskaj hramadzianskaj supolnaści. Hetyja kroki — u spałučeńni z pastajannaj maralnaj i praktyčnaj padtrymkaj z boku takich siabroŭ, jak Litva — nadzvyčaj važnyja, kab schilić šali ŭ bok demakratyčnaj budučyni Biełarusi.
Nam treba praciahvać aktyŭna abaraniać demakratyju va ŭsim śviecie ad aŭtarytarnych režymaŭ. Šlach da demakratyi doŭhi i poŭny vyklikaŭ, ale inšaha šlachu niama.
Litva i Biełaruś — nie prosta susiedzi, a partniory, jakija imknucca da adnoj mary — mary ab adzinaj, svabodnaj i mirnaj Jeŭropie. Niachaj siońniašnija histaryčnyja padziei słužać napaminam pra toje, što ŭ ciažkija časy siabroŭstva stanovicca mahutnaj siłaj.
Suviaziam pamiž litoŭcami i biełarusami — nie adno stahodździe, i jany pieražyvuć luboha dyktatara, jaki pasprabuje ich razarvać. Demakratyja ŭ Biełarusi — heta nie niejkaja dalokaja mara. Heta meta, jakoj my majem dasiahnuć razam.
Čytajcie taksama:
Jak prajšoŭ sioletni Dzień salidarnaści ź Biełaruśsiu FOTY
«Ich achviara nie budzie daremnaj». Były pasoł Polščy padtrymaŭ biełarusaŭ u Dzień salidarnaści
Baćka Maryi Kaleśnikavaj raskazaŭ, jak była arhanizavana sustreča z dačkoj2
Kamientary