30 лістапада 2017 года пасля цяжкай хваробы пайшоў з жыцця здольны вучоны, таленавіты педагог, дацэнт кафедры нармальнай анатоміі Беларускага дзяржаўнага медыцынскага універсітэта, кандыдат медыцынскіх навук Ярашэвіч Станіслаў Пятровіч.
Без нечага 60 гадоў таму назад Станіслаў Пятровіч паступіў у Мінскі дзяржаўны медыцынскі інстытут, якому заставаўся адданым да канца сваіх дзён.
Тут ён скончыў аспірантуру, абараніў дысертацыю, працаваў старшым навуковым супрацоўнікам і ўзначальваў самую масавую грамадскую арганізацыю — прафсаюзную. З 1978 г. Станіслаў Пятровіч пераходзіць на выкладчыцкую працу спачатку асістэнтам, а затым дацэнтам кафедры нармальнай анатоміі, якой ён кіраваў з 1996 па 1999.
Сфарміраваны як навуковец-гiстaхiмiк, Станіслаў Пятровіч праявіў свой даследчы талент і ў іншых галінах навукі. Ён быў прызнаным аўтарытэтам у пытаннях гісторыі кафедры, на якой працаваў. Ім дасканала вывучана падстава і развіццё анатамічных музеяў у нашай рэспубліцы. Вялікае значэнне Ярашэвіч С.П. надаваў педагагічнаму прынцыпу нагляднасці ў выкладанні анатоміі чалавека. Ён унёс істотны ўклад у стварэнне анатамічных музейных і вучэбных прэпаратаў, а таксама табліц і муляжоў, якія павышаюць нагляднасць выкладання прадмета.
Станіславу Пятровічу заслужана належыць прыярытэт выкладання анатоміі на беларускай мове, ён — адзін з аўтараў навуковай беларускай анатамічнай тэрміналогіі і руска-беларуска-лацінскага слоўніка «Анатомія». Усё сваё жыццё ён балеў душой за адраджэнне беларускай мовы, самабытнасці беларускай культуры.
На фарміраванні шматграннай асобы Станіслава Пятровіча адбілася багатая гістарычная спадчына яго малой радзімы — вёскі Уселюб Навагрудскага раёна Гродзенскай вобласці, якую ён ведаў і якой ганарыўся. Гэтая вёска вядомая сваім сядзібна-паркавым комплексам XVIII—XX стагоддзяў і самым старым касцёлам на тэрыторыі Беларусі, узведзеным у 1433 годзе князем Андрэем Уселюбскiм. Непаўторнае зачараванне в. Уселюб з яе архітэктурнымі помнікамі ў стылі неаготыкі, наканаванымі выконваць сакральную місію храмаў, знайшло адлюстраванне ў апавяданнях і нататках Станіслава Пятровіча, якімі ён дзяліўся з сябрамі і калегамі.
Нарадзіўшыся ў такой знакамітай мясцовасці, немагчыма было ставіцца да радзімы інакш, як ставіўся да яе Станіслаў Пятровіч — з павагай і любоўю. Ён неаднаразова наведваўся ў родныя мясціны, дасканала вывучаў гісторыю роднага краю і сваіх продкаў, падкрэсліваючы вялікую ісціну: без мінулага няма будучыні. Пераняўшы ад бацькоў любоў да працы і называючы сябе «працаголікам», Станіслаў Пятровіч, пачынаючы са школы, дапамагаў бацькам, пазней, пасля заканчэння Навагрудскага медыцынскага вучылішча, працаваў рэнтген-лабарантам Гродзенскага абласнога супрацьтуберкулёзнага дыспансера, а падчас вучобы ў інстытуце падзарабляў медбратам.
Ярашэвіч С.П. асаблівую ўвагу надаваў этычным аспектам выкладання, удзельнічаў у рэалізацыі праграмы біяэтычнай падрыхтоўкі спецыялістаў. Ён з'яўляецца сааўтарам такіх навучальных дапаможнікаў, як «Біямедыцынская этыка», «Біяэтыка: міждысцыплінарная стратэгія і прыярытэты», «Асновы біяэтыкі». Усяго ім апублікавана больш за 150 навуковых прац.
Менавіта педагагічная дзейнасць у поўнай меры раскрыла шматгранны характар асобы Станіслава Пятровіча. Ён умеў згуртаваць вакол сябе моладзь, зацікавіць. Станіслаў Пятровіч на працягу 10 гадоў кіраваў студэнцкім навуковым гуртком кафедры нармальнай анатоміі. Ён сумесна з гурткоўцамі распрацоўваў новыя цікавыя кірункі ў вывучэнні анатоміі чалавека.
Неацэнны ўклад Станіслава Пятровіча ў падрыхтоўку медыцынскіх кадраў. Будучы чалавекам адказным, добрасумленным, прыстойным, Станіслаў Пятровіч асабістым прыкладам выхоўваў новае пакаленне дактароў, поспехамі якіх ён ганарыўся і якія сапраўды занялі годнае месца ў грамадстве. Сярод яго вучняў: Ішуцін А.С. (палкоўнік, к.м.н., дацэнт БДМУ), Гусева Ю.А. (к.м.н., дацэнт БДМУ), Новік Н.Г. (заснавальнік Клінікі эстэтычнай медыцыны, г. Беласток), Качаткоў Р.Ю. (скончыў рэзідэнтуру і працуе гематолагам ва ўніверсітэце Таронта), Субхаш Бенерджы (прафесар, д.м.н., загадчык кафедры кардыялогіі Універсітэта Тэхаса), Паўлоўская І.С. (доктар акушэр-гінеколаг ў Ліване), Пачкайла А.С. (к.м.н., дацэнт кафедры паліклінічнай педыятрыі БелМАПА), Анціпава В.А. (дацэнт Інстытута макраскапічнай і клінічнай анатоміі Медыцынскага ўніверсітэта г. Грац, Аўстрыя) і многія іншыя. Набытыя студэнтамі пад кіраўніцтвам Ярашэвіча С.П. даследчыя навыкі паслужылі асновай для іх прафесійнага росту.
Ярашэвіча Станіслава Пятровіча адрознівала выключная ўнутраная інтэлігентнасць, непаўторнае абаянне, шчырасць і такт. Ён быў творчым чалавекам, цаніў і ведаў жывапіс, любіў гісторыю Беларусі і паэзію. Ён назаўсёды застанецца ў сэрцах яго блізкіх, сяброў і калегаў надзейным таварышам і мудрым дарадцам, заўсёды гатовым прыйсці на дапамогу ў любой сітуацыі.
13 кастрычніка 2018 г. Станіславу Пятровічу Ярашэвічу споўнілася б 80 гадоў і 40 гадоў з пачатку яго дзейнасці на кафедры нармальнай анатоміі БДМУ. Аднак, на жаль, гэтаму не наканавана спраўдзіцца.
Пайшоў з жыцця чалавек, чые радкі, цытаты мы не стамляемся паўтараць. Яго высокі навуковы патэнцыял, шырокая эрудыцыя, прыроджаная сціпласць і павага да людзей назаўжды застанецца ў памяці яго калег і вучняў.
Вось што кажуць вучні пра свайго настаўніка.
Ішуцін А.С.:
«Мая першая сустрэча са Станіславам Пятровічам, як з выкладчыкам і куратарам, адбылася ў 1985 г. Так як куратарства прадугледжвае і нефармальныя зносіны, неўзабаве паміж намі сталі складвацца адносіны як паміж сынам і бацькам. Парады і дапамогу Станіслава Пятровіча ў розных жыццёвых сітуацыях шмат у чым дапамагалі мне. Наша сяброўства працягвалася больш за трыццаць гадоў і яго сыход з жыцця — вялікае гора і незаменная страта для мяне. Светлай памяці майго Настаўніка і калегі я прысвяціў нашу манаграфію «Ваенна-медыцынская адукацыя ў Рэспубліцы Беларусь. Гісторыя і сучаснасць».
Новік Н.Г.:
«На жаль, прыйшоў час, калі нашы Настаўнікі пакідаюць нас, пакідаючы адчуванне страты і абавязку… абавязку захавання ў памяці чагосьці большага, чым навука. Са Станіславам Пятровічам разам вялі анатамічны гурток на працягу некалькі гадоў. Нават пасля заканчэння ўніверсітэта і пераезду ў іншую краіну прыходзіла ў альма-матар не з-за настальгіі па сценах будынка, а па ім, маім Настаўніку. За добры погляд, за жаданне дапамагчы ва ўсіх цяжкасцях, за любоў да студэнтаў і навукі, за шчырую радасць за поспехі сваіх вучняў — за гэта ўсё велізарная падзяка і нізкі паклон Вам, мой мудры Настаўнік!»
Анціпава В.А.:
«Вестка пра смерць Станіслава Пятровіча Ярашэвіча моцна засмуціла мяне. Я хацела б выказаць мае шчырыя спачуванні ў сувязі з гэтай незаменнай стратай. Я заўсёды з цеплынёй успамінаю цікавыя практычныя заняткі і семінары Станіслава Пятровіча, а таксама навуковыя і творчыя дыскусіі ў невялікім коле студэнтаў і выкладчыкаў. Ён быў сапраўдным анатамам, які ўзорным чынам фармаваў асобы будучых лекараў. Я шмат чым яму абавязаная і назаўсёды запомню яго як цудоўнага настаўніка, а таксама вельмі прыемнага і добразычлівага чалавека. Значная спадчына працягвае жыць у яго выпускніках і яго вучэнні».
Пачкайла А.С.:
«Першы мой навуковы артыкул, як і першы навуковы даклад, былі падрыхтаваны менавіта пад кіраўніцтвам Станіслава Пятровіча. Ён назаўсёды застанецца ў маёй памяці выключна сціплым і інтэлігентным чалавекам, чалавекам неверагоднай працавітасці і дабрыні. Не раз здаралася так, што яго цёплы і нягучны жарт настройваў і зараджаў аптымізмам усіх, хто атачаў Станіслава Пятровіча. Падпісаны ім беларускі анатамічны слоўнік на маёй паліцы — сімвал той неабсяжнай і гарачай любові, якую сілкаваў гэты незвычайны чалавек да сваёй Беларусі, яе жывой мовы і культуры».
Каментары