Мова1515

Чарльз, Карл, Караль? Як называць новага брытанскага манарха па-беларуску

Мовазнаўца Вінцук Вячорка адказвае ў фэйсбуку.

Новы кароль Брытаніі Карл ІІІ

«Імёны святых і манархаў (у прасторы хрысціянскай культуры), як правіла, у кожнай мове ўжываюцца ў сваёй нацыянальнай форме. Святы Юры, папа Францішак.

Імя германскага паходжання Karl / Carl беларуская мова засвойвала ў розных варыянтах, самы стары — Кароль (ад імя Карла Вялікага — Charlemagne, якое ў славянскіх мовах стала агульным назоўнікам для манарха ўвогуле: král, król, кароль…). Адсюль прозвішчы Каралевіч, Каралёў. І літоўцы ад нас узялі Karolis. Пазней гэтая ж форма была паўторна ўзятая з польскай мовы з польскім жа націскам: Караль.

Але прыходзіла гэтае імя і ў нязменнай форме Карл, адсюль прозвішчы Карловіч, Карлюк. Іншыя нацыянальныя варыянты — Карусь, Карук — утвараліся суфіксальна ўжо на беларускай глебе ад любой з вышэй названых.

Калі выбіраць форму для манарха, трэба зважаць на спалучальнасць. Кароль Кароль ІІІ, дый кароль Караль ІІІ гучыць складана. Карусь ІІІ занадта ўжо свойскі. Пры наяўнасці выбару форма Карл аптымальная», — мяркуе выдатны мовазнаўца.

Каментары15

  • Кашмар
    09.09.2022
    Мне зусiм не падабаецца традыцыя адаптавать iмёны i геаграфiчныя назвы з iншых моў. Мы абураемся з "Белоруссии" (i маем рацыю!), дык чаму мы павiнны рабiць тое самае з запазычаннямi з iншых моў?
    Таму - кароль Чарльз III.
  • Юрась Братчык
    09.09.2022
    Дзякуй, Вінцук Вячорка.
    Рэдка хто можа так пераканаўча давесці, які варыянт найлепшы.
    Бо Вячорка на сённяшні дзень і ёсць найлепшы мовазнаўца з усіх варыянтаў.
  • Карл III
    09.09.2022
    Зовите меня просто - Ваше Высочество!)
 
Націсканне кнопкі «Дадаць каментар» азначае згоду з рэкамендацыямі па абмеркаванні.

Цяпер чытаюць

«Пуцін не ведаў, што гэта выльецца ў такую вайну». Галоўнае з інтэрв'ю Лукашэнкі17

«Пуцін не ведаў, што гэта выльецца ў такую вайну». Галоўнае з інтэрв'ю Лукашэнкі

Усе навіны →
Усе навіны

Вучоныя знайшлі спосаб назаўсёды пазбавіцца ад маршчын і сівізны

Лукашэнка запрасіў Трампа, Пуціна і Зяленскага ў Мінск9

Трамп заявіў, што Зяленскі гатовы да перамоваў аб міры9

Бацькоў выклікаюць у школы, каб адгаварыць вучыць дзяцей за мяжой23

Памерла Кацярына Лаўрыненка1

Кавалеўскі: Трэба аддаць належнае Дональду Трампу — ён разварушыў сітуацыю, прымусіў дзейнічаць7

Заснаваны беларусам стартап сумесна з нямецкай кампаніяй распрацоўвае ШІ-смартфон2

Пазняк патлумачыў, чаму Трамп усё робіць правільна69

Стала вядома, дзе афіцыйна працуе Юрый Васкрасенскі2

больш чытаных навін
больш лайканых навін

«Пуцін не ведаў, што гэта выльецца ў такую вайну». Галоўнае з інтэрв'ю Лукашэнкі17

«Пуцін не ведаў, што гэта выльецца ў такую вайну». Галоўнае з інтэрв'ю Лукашэнкі

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць