Мова1515

Чарльз, Карл, Караль? Як называць новага брытанскага манарха па-беларуску

Мовазнаўца Вінцук Вячорка адказвае ў фэйсбуку.

Новы кароль Брытаніі Карл ІІІ

«Імёны святых і манархаў (у прасторы хрысціянскай культуры), як правіла, у кожнай мове ўжываюцца ў сваёй нацыянальнай форме. Святы Юры, папа Францішак.

Імя германскага паходжання Karl / Carl беларуская мова засвойвала ў розных варыянтах, самы стары — Кароль (ад імя Карла Вялікага — Charlemagne, якое ў славянскіх мовах стала агульным назоўнікам для манарха ўвогуле: král, król, кароль…). Адсюль прозвішчы Каралевіч, Каралёў. І літоўцы ад нас узялі Karolis. Пазней гэтая ж форма была паўторна ўзятая з польскай мовы з польскім жа націскам: Караль.

Але прыходзіла гэтае імя і ў нязменнай форме Карл, адсюль прозвішчы Карловіч, Карлюк. Іншыя нацыянальныя варыянты — Карусь, Карук — утвараліся суфіксальна ўжо на беларускай глебе ад любой з вышэй названых.

Калі выбіраць форму для манарха, трэба зважаць на спалучальнасць. Кароль Кароль ІІІ, дый кароль Караль ІІІ гучыць складана. Карусь ІІІ занадта ўжо свойскі. Пры наяўнасці выбару форма Карл аптымальная», — мяркуе выдатны мовазнаўца.

Каментары15

  • Кашмар
    09.09.2022
    Мне зусiм не падабаецца традыцыя адаптавать iмёны i геаграфiчныя назвы з iншых моў. Мы абураемся з "Белоруссии" (i маем рацыю!), дык чаму мы павiнны рабiць тое самае з запазычаннямi з iншых моў?
    Таму - кароль Чарльз III.
  • Юрась Братчык
    09.09.2022
    Дзякуй, Вінцук Вячорка.
    Рэдка хто можа так пераканаўча давесці, які варыянт найлепшы.
    Бо Вячорка на сённяшні дзень і ёсць найлепшы мовазнаўца з усіх варыянтаў.
  • Карл III
    09.09.2022
    Зовите меня просто - Ваше Высочество!)

Цяпер чытаюць

«Размаўляў увесь час па-беларуску». Павел Севярынец запісаў свой першы зварот пасля вызвалення13

«Размаўляў увесь час па-беларуску». Павел Севярынец запісаў свой першы зварот пасля вызвалення

Усе навіны →
Усе навіны

«Гэта і ёсць твая радзіма». 13 правіл жыцця ў эміграцыі ад Юліі Чарняўскай28

Расія КАБамі атакавала адну з галоўных дарог Харкава. Загінулі два чалавекі

Буданаў расказаў, колькі расіян мабілізавана ў 2025 годзе: «Яны перавыканаюць план»5

Як беларусы будуць працаваць і адпачываць у 2026 годзе. З'явіўся графік

Ізраіль першым прызнаў Самаліленд незалежнай дзяржавай1

Расійскае МЗС: Мы наблізіліся да дамоўленасці аб Украіне

Камандзір на мянушку «Юра Унітаз». Расійскія беспілотныя войскі можа ўзначаліць былы гандляр сантэхнікай6

Хлопец купіў за свой кошт навагоднюю ялінку і паставіў яе ў цэнтры пасёлка3

Вельмі дзіўнае ДТЗ — Volkswagen трыма коламі павіс у паветры4

больш чытаных навін
больш лайканых навін

«Размаўляў увесь час па-беларуску». Павел Севярынец запісаў свой першы зварот пасля вызвалення13

«Размаўляў увесь час па-беларуску». Павел Севярынец запісаў свой першы зварот пасля вызвалення

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць