Хімічная кастрацыя — як гэта можа працаваць у Беларусі і ці яна эфектыўная? Тлумачыць эксперт
На мінулым тыдні па ініцыятыве Генпракуратуры зацвердзілі план мерапрыемстваў, які прадугледжвае ўвядзенне хімічнай кастрацыі педафілаў. «Наша Ніва» распытала беларускага сэксолага з больш чым дзесяцігадовым стажам працы пра тое, што гэта за метад і наколькі ён эфектыўны.
Спецыяліст (імя яго не раскрываецца ў мэтах бяспекі) тлумачыць, што хімічная кастрацыя — гэта прыём пэўных прэпаратаў, якія памяншаюць узровень тэстастэрону і праз гэта зніжаюць лібіда. Такім чынам чалавек робіцца менш агрэсіўным, у яго пагаршаецца палавая функцыя і пажада. Так як хімічная кастрацыя — гэта медыкаментознае ўздзеянне, яно збольшага абарачальнае, але гэтыя прэпараты, як і любыя іншыя, маюць свае паказанні і супрацьпаказанні.
Як такая тэрапія паўплывае на астатнія сістэмы і органы чалавека? Тэстастэрон — важны палавы гармон, які ўплывае не толькі на сэксуальную функцыю, але і на метабалізм іншых органаў і сістэм, у прыватнасці, касцёва-сустаўнай. Таму, папярэджвае медык, калі змяншаць узровень тэстастэрону, гэта выкліча пэўныя пабочныя эфекты. Але з іншага боку, гэтыя ж прэпараты выкарыстоўваюць, каб лячыць анкалагічныя і эндакрыналагічныя хваробы, таму існуе вялікі досвед іх выкарыстання.
Прэпараты хімічнай кастрацыі будуць рабіць мужчыну больш фемінным, яго рэакцыі стануць мякчэйшыя, чалавек паспакайнее і стане больш разважлівым.
Наўрад ці гэта адаб’ецца на ім з прафесійнага боку, але, хутчэй за ўсё, трохі зменіцца яго сацыяльнае жыццё. Калі не прымяняць прэпараты доўга, цягам некалькіх гадоў, наўрад ці псіхіка значна зменіцца. А вось на здароўе лекі паўплываць могуць, але гэта, хутчэй, індывідуальнае пытанне, лічыць сэксолаг.
Пакуль незразумела, як будуць працаваць у Беларусі пратаколы хімічнай кастрацыі, але наш эксперт тлумачыць, як гэта звычайна адбываецца ў свеце.
«Адпаведныя прэпараты прымяняюць ад 6 да 24 месяцаў пад наглядам медыка, паралельна пацыент працуе з псіхатэрапеўтам. Людзі пастаянна апісваюць свае паводзіны і адзначаюцца ў медыкаў. Калі ў чалавека станоўчая дынаміка і спецыялісты яе пацвярджаюць, а таксама няма небяспекі рэцыдыву, прэпараты паціху адмяняюць.
На сёння хімічная кастрацыя — гэта, хутчэй, спосаб кантролю за людзьмі, якіх абвінавацілі ў педафіліі. Яе прымяняюць дзеля абмежавання людзей, у тым ліку тых, якія ўжо адбылі тэрмін зняволення, каб знізіць імавернасць рэцыдыву. Таксама хімічная кастрацыя можа замяняць зняволенне і выступаць нечым накшталт прымусовага лячэння», — кажа сэксолаг.
Але пакуль, як звяртае ўвагу эксперт, не вельмі зразумела, хто будзе гэтым займацца ў Беларусі. Магчыма, гэтую справу перакінулі на псіхіятраў, але, як паказвае практыка, псіхіятры не маюць неабходных ведаў у галіне сэксалогіі, адпаведна незразумела, як яны будуць з гэтым спраўляцца. А можа, гэтую задачу возьмуць на сябе судовыя сэксолагі, якія ёсць у нашай краіне.
Наколькі гэта эфектыўная мера? На думку эксперта, усё залежыць ад канкрэтнай сітуацыі. Насамрэч існуюць даволі складаныя расстройствы, звязаныя з педафіліяй, і яны, як кажа сэксолаг, часам патрабуюць пэўных мер стрымлівання.
Хімічная кастрацыя — гэта больш гуманны метад, чым кастрацыя хірургічная, яна шмат дзе практыкуецца, гэты метад мае як прыхільнікаў, так і тых, хто выступае супраць. Медык лічыць, што хаця б на нейкі час хімічная кастрацыя магла б быць для чалавека фактарам стрымлівання.
Сэксолаг тлумачыць, што цяпер не толькі ў Беларусі, але і ў свеце назіраецца ўсё больш парафілічных (звязаных з сэксуальнымі адхіленнямі) і, у прыватнасці, педафілічных расстройстваў. Чаму? «Думаю, што гэта звязана ў цэлым з агульнасусветным ростам напружання ў сацыяльным асяроддзі з улікам эканамічных, палітычных і сацыяльных тэндэнцый. Раней людзі з такімі залежнасцямі былі чымсьці абмежаваныя, у тым ліку іх стрымлівала асяроддзе. Цяпер, калі напружання вельмі шмат, такія людзі яго не вытрымліваюць, бо ў іх не вельмі добра наладжаны механізмы псіхалагічнай абароны, што абмяжоўваюць нашы паводзіны. Таму ў людзей менш магчымасцяў стрымліваць свае анамальныя паводзіны, і яны робяцца іх закладнікамі».
Але тут ёсць складанасць, якую важна ўлічваць. З аднаго боку, як расказвае медык, існуе педафілія, і гэта даволі цяжкае расстройства, а з іншага — сустракаюцца педафільныя паводзіны, якія больш блізкія да абсэсіўна-кампульсіўных расстройстваў. Педафільныя паводзіны — гэта, хутчэй, не пра імкненне да дзяцей, а пра адпаведныя думкі, якім чалавек спрабуе супрацьстаяць, напрыклад, пра залежнасць ад дзіцячай парнаграфіі ці фантазій на гэтую тэму, якім чалавек можа даць рады. Але гэтыя думкі і фантазіі ніколі не рэалізуюцца. Даволі цяжка адрозніць педафілію ад педафільных паводзінаў, і практычна ніхто гэтым не займаецца.
На думку сэксолага, хімічная кастрацыя апраўдвае сябе як мера лячэння, бо на фоне зніжэння лібіда можна праводзіць псіхатэрапеўтычную працу. З іншага боку, гэта настолькі індывідуальная з’ява, што, на погляд медыка, амаль немагчыма прадказаць, ці падыдзе чалавеку хімічная кастрацыя. Ёсць шмат навуковых артыкулаў, якія даказваюць, што гэта паспяховы метад, і столькі ж артыкулаў, паводле якіх ён бессэнсоўны і нават шкодны.
«На некаторых людзей прэпараты хімічнай кастрацыі не ўплываюць, яны не паніжаюць гэтым людзям лібіда. Таксама вельмі часта пацыенты маніпулююць працэсам хімічнай кастрацыі: прыкрываюцца ім і пры гэтым працягваюць учыняць супрацьпраўныя дзеянні. Пры гэтым іх нельга ні ў чым абвінаваціць, бо яны быццам бы лечацца.
З аднаго боку, гэта чаканае новаўвядзенне, я разумею яго некаторую каштоўнасць. З іншага боку, сумняваюся, што да хімічнай кастрацыі будуць падыходзіць індывідуальна ў кожным канкрэтным выпадку. Якія тады будуць наступствы, незразумела», — падсумоўвае сэксолаг.
«Наша Нiва» — бастыён беларушчыны
ПАДТРЫМАЦЬ«Найбольш эфектыўны метад карэкцыі». Мінздароўя пракаментавала прымусовае лячэнне педафілаў
Каментары