Культура11

У Жыровіцкім манастыры разабралі іканастас, з якога раней выкінулі беларускія абразы

У Свята-Успенскім саборы манастыра пачалася рэстаўрацыя аднаго з найстарэйшых у краіне барочных іканастасаў, які ў мінулыя дзесяцігоддзі зведаў радыкальную русіфікацыю.

Разборка іканастаса ў Жыровіцкім манастыры. Скрыншот рэпартажа АНТ

У 2023 годзе ў Жыровічы ўжо выязджалі спецыялісты Нацыянальнага мастацкага музея, супрацоўнікі «Белрэстаўрацыі», якія вывучалі сітуацыю. У выніку абследавання стану іканастаса, былі выяўлены тыя элементы, якія неабходна аднавіць або поўнасцю замяніць.

Цяпер, як паведаміў тэлеканал АНТ, пачалі нарэшце дэмантаваць іканастас, які лічыцца адным з самых старых, што захаваліся на Беларусі. Яго рэстаўрацыя зойме каля двух гадоў.

Разборка іканастаса ў Жыровіцкім манастыры. Скрыншот рэпартажа АНТ

Першапачаткова ва Успенскім саборы быў толькі цэнтральны іканастас, пабудаваны каля 1730 года, які добра захаваўся да нашых дзён. У 1779 годзе для роспісу гэтага іканастаса, як і іканастаса Яўленскай царквы, быў запрошаны майстар Рыгор Мядзведскі. Іканастас сабора выкананы ў характэрным стылі барока. Звяртаюць на сябе ўвагу абразы апосталаў, цэнтральная выява «Спаса Уседзяржыцеля» ў сярэбранай раме. Бакавыя часткі іканастаса храналагічна адносіцца да рамонту храма ў 1860-я гг., як і сярэбраныя шаты на абразах.

Іканастас мае досыць вялікія памеры — цэнтральная частка 12 на 6 метраў, бакавыя элементы — 7 на 5. Дэмантаж, які пачалі з бакавых частак, рэстаўратары праводзячы выключна ўручную, каб нічога не пашкодзіць. 

Паступовая замена беларускіх барочных абразоў на «псеўдарускія»

У 2009 годзе па благаславенні Патрыяршага Экзарха ўсяе Беларусі Мітрапаліта Мінскага і Слуцкага Філарэта сем старадаўніх абразоў з іканастаса Успенскага сабора былі перададзены Жыровіцкім манастыром у Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь.

Барочныя абразы былі заменены на сучасныя, якія выкананыя ў нібыта «старажытнарускім стылі» інакіняй Анфісай. Гэтыя абразы выбіваюцца па стылі з барочнага іканастаса і барочных інтэр’ераў храма.

Пасля з іканастаса прыбралі і разьбяны дэкор. Сёння частка дэкору вярнулася, праўда, зусім не таго, што быў раней.

Абразы з іканастаса Успенскага сабора Жыровіцкага манастыра на выстаўцы «Залаты век беларускага іканапісу. XVII стагоддзе». Невядомы віленскі (?) мастак. Пасля 1676 г. Фота: Нацыянальны мастацкі музей

Іканастас асобна прапісаны ў Дзяржаўным спісе гісторыка-культурных каштоўнасцей як частка дэкаратыўнага аздаблення сабора, які з'яўляецца часткай архітэктурнага ансамблю міжнароднага значэння. Абразы, як неад'емная частка іканастаса, таксама мусяць захоўваць гэты статус.

На думку актывістаў, у час рэстаўрацыі варта было б вярнуць у іканастас хаця б копіі арыгінальных барочных абразоў, але малаімаверна, што гэта будзе зроблена, бо ў гэтым не зацікаўлены сам манастыр.

«Наша Нiва» — бастыён беларушчыны

ПАДТРЫМАЦЬ

Каментары1

  • барбариска
    27.09.2024
    Очень хорошо, что спрятали от попов-оккупантов оригиналы в музее. Лучше там, чем в сыром подвале или сарае.
 
Націсканне кнопкі «Дадаць каментар» азначае згоду з рэкамендацыямі па абмеркаванні.

«Вы павінны сказаць, які дрэнны Саннікаў». Шарэнда-Панасюк — пра тое, як прапагандысты з БТ запісвалі фільм пра яе16

«Вы павінны сказаць, які дрэнны Саннікаў». Шарэнда-Панасюк — пра тое, як прапагандысты з БТ запісвалі фільм пра яе

Усе навіны →
Усе навіны

Попыт на нафту і вугаль дасягне піку ў 2030-м і пачне спадаць4

Святлана Ціханоўская ўпершыню выступіць на галоўнай сцэне Мюнхенскай канферэнцыі па бяспецы12

Набліжаны да сілавікоў канал расказаў, што ўначы ўзарвалася над Гомелем1

«Мяне проста вывезлі на мяжу». Прарасійскага блогера амаль на месяц закрылі ў ізалятар, а пасля выкінулі з Беларусі6

У Хойніках адкрылі памятны знак у гонар Івана Мележа. На рускай мове10

«Горш за Мюнхен». Рэакцыя еўрапейскіх палітыкаў на заявы Трампа аб перамовах з Пуціным75

Не рэстаўрацыя, а пасмешышча. У Ружанах «зарэстаўравалі» рэзідэнцыю Сапегаў13

Сядзенні ў самалётах стануць двухпавярховымі? Airbus стварае інавацыйны дызайн13

Штосьці ўзарвалася над Гомелем. Магчыма, чарговы расійскі шахед збіўся з дарогі8

больш чытаных навін
больш лайканых навін

«Вы павінны сказаць, які дрэнны Саннікаў». Шарэнда-Панасюк — пра тое, як прапагандысты з БТ запісвалі фільм пра яе16

«Вы павінны сказаць, які дрэнны Саннікаў». Шарэнда-Панасюк — пра тое, як прапагандысты з БТ запісвалі фільм пра яе

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць