Пасля Вялікадня беларусы традыцыйна ўшаноўваюць продкаў. Сёлета Радаўніцу адзначаюць 13 красавіка.
У адных мясцовасцях на могілках збіраюцца ў Наўскі Чацвер, у другіх — на Правадную нядзелю, у большасці наведванне кладоў адбываецца на 9-ты дзень пасля Вялікадня. Сёлета Радаўніцу будуць адзначаць 13 красавіка.
Гэты абрад памінання памерлых сягае дахрысціянскае пары, ён дасёння — адзін з найжывейшых. Штогод могілкі на Радуніцу наведваюць мільёны людзей.
Радаўніца — спрадвечнае свята, дзень спаткання роду, ад 1991 году, ад часу абвяшчэння незалежнасці Беларусі, была абвешчаная непрацоўным днём.
Сам назоў Радаўніца (Радуніца, Раданіца) вельмі архаічны. Няма адзінага меркавання пра яго паходжанне. Здавалася б, значэнне слова ляжыць на паверхні. Так, доўгі час яго этымалогію выводзілі ад «радавацца» або «род». «Род» — ясна, чаму. На карысць «радаснай» тэорыі сведчыла тое, што ў хрысціянскі час Радаўніца стала «Вялікаднем памерлых»: святам, прасякнутым надзеяй на ўваскрашэнне і вечнае жыццё. Аднак многія навукоўцы лічаць такое тлумачэнне павярхоўным. Больш навуковым ключом да тлумачэння слова можа быць літоўскае raudá «плач з галашэньнем» і raudìnė «малітва з плачам і галашэннем». Параўнайце, як гэта падобна да славянскага «рыдання». Сам абрад памінання дзядоў па Вялікадні ў нас з літоўцамі ідэнтычны.
Аргумент на карысць балцкай тэорыі — назоў «Радаўніца» не пашыраны на поўдзень ад Беларусі. Прыкладам, ва Ўкраіне.
На могілках прыбіраюцца загадзя — на так званую Жывую Радаўніцу — за некалькі дзён да вызначанага аўторка. Лічыцца, што да Радаўніцы нельга капаць зямлю, бо на гэта яшчэ няма згоды продкаў.
На Радаўніцу многія беларусы любяць прынесці на могілкі пачастунак, у тым ліку спіртное. Праваслаўная царква не ўхваляе гэтага, як і пакідання на могілках велікодных яек, кажучы, што галоўнае для нябожчыка — малітва.
Сёлета на Радаўніцу беларусы будуць згадваць не толькі родных, але і суседзяў. Польшча страціла ў авіякатастрофе свайго прэзідэнта і эліту сваёй нацыі. 13 красавіка труна з целам Леха Качынскага будзе выстаўленая для развітання ў прэзідэнцкім палацы ў Варшаве.
Завадчанін Ігар, які вяртаўся дадому бухім, упершыню ў жыцці едзе за мяжу. А яшчэ ён халасты7
Каментары