Чаму вы прачынаецеся за пяць хвілін да званка будзільніка
Ваша цела гэты будзільнік ненавідзіць.
Унутраны гадзіннік вашага арганізму не горшы за механічны. У цэнтры мозгу знаходзіцца клубок нерваў пад назвай супрахіязмальнае ядро, якое курыруе гадзіннік арганізму — цыркадны рытм. Ён вызначае перыяды дрымотнасці і бадзёрасці, кантралюе крывяны ціск, тэмпературу цела і пачуцце часу.
Па сутнасці, наша цела — ідэальна настроеная машына, і гэтая машына любіць прадказальнасць: праца цела становіцца найбольш эфектыўнай, калі ёсць руцінная паслядоўнасць. Так што, калі вы засынаеце і прачынаецеся ў адзін і той жа час на працягу некалькіх дзён, то ўнутраны гадзіннік падладжваецца пад гэты графік.
Цыкл сну-няспання рэгулюецца бялком PER. Узровень бялку падымаецца і апускаецца на працягу дня, дасягаючы піку ўвечары і падзення ноччу. Калі ўзровень PER нізкі, ваш крывяны ціск падае, пульс запавольваецца, а мысленне затуманьваецца — вы робіцеся сонным.
Калі вы будзеце прачынацца кожны дзень у адну і тую ж пару, то цела навучыцца выпрацоўваць дастатковую колькасць PER у патрэбны час — прыкладна за гадзіну да абуджэння ўзровень PER разам з тэмпературай цела і артэрыяльнага ціску пачне расці. Для падрыхтоўкі да стрэсу няспання цела выпрацоўвае цэлы кактэйль з гармонаў стрэсу — карцізол.
Менавіта таму вы прачынаецеся раней за будзільнік. На самай справе, ваша цела гэты будзільнік ненавідзіць — для яго такое рэзкае абуджэнне з'яўляецца стрэсам. Будзільнік зводзіць на нішто ўсю працу вашага цела — ён перашкаджае яму прачынацца паступова, натуральным чынам.
Дарэчы, калі вы не прачынаецеся раней за будзільнік, то, верагодна, не дасыпаеце ці ж кладзецеся спаць не па графіку. Калі, напрыклад, вы ўстаяце ў розны час у будні і выхадныя, то «скідаеце» наладкі ўнутраных гадзін. Без графіка ваша цела не ведае, калі трэба прачынацца, таму, калі бомкае будзільнік, вы адчуваеце сябе прыгаломшаным і раздражнёным.
Вы націскаеце кнопку паўтору, і паколькі ваш арганізм ужо прачнуўся, хай і ў стане стрэсу, наступная фаза хуткага сну яшчэ больш збівае ўнутраныя гадзіны. Гармоны, якія дапамагаюць вам заснуць, змешваюцца з гармонамі, якія дапамагаюць вам прачнуцца — цела блытаецца, і з кожным паўторным званком будзільніка становіцца толькі горш. Так што ранішнія званкі — гэта найгоршы спосаб пачаць дзень.
Каментары