«10 dzion adkormlivali ŭ katedžy pad Minskam». Ukrainka, jakuju abmianiali na rasijskich pałonnych, raskazała, jak heta było
Ludmiła Hančarenka hod praviała ŭ źniavoleńni ŭ Biełarusi, jaje abvinavacili pa artykule ab ahienturnaj dziejnaści. Jaje razam ź jašče čatyrma ŭkraincami ŭ kancy červienia niadaŭna vyzvalili pa pracedury abmienu vajennapałonnymi. Jana raspaviała Deutsche Welle pra ŭmovy ŭtrymańnia i abmien.
Ludmiła Hančarenka žyvie va ŭkrainskim Čarnihavie, u jaje dvoje synoŭ. Starejšamu — 14, małodšamu krychu bolš za hod. Ukrainka časta byvała ŭ Biełarusi. Jaje pieršy muž i baćka starejšaha syna — biełarus. «Jeździli to da jaho, to da rodnych, to kuplu tam niešta», — uspaminaje surazmoŭca. Adzin z takich pryjezdaŭ, letam 2023, zaviaršyŭsia dla žančyny zatrymańniem i hodam u biełaruskaj turmie.
Sa słoŭ Ludmiły, zvyčajna ŭ Biełaruś jana zajazdžała praz Polšču, adnojčy niedaloka ad Bresta źniała łahier rasijskich vajskoŭcaŭ, videa adpraviła ŭkrainskim pamiežnikam. Surazmoŭca miarkuje, što biełaruskija siłaviki, jakija praviarali jaje telefon pry pierasiačeńni miažy, znajšli heta videa, a taksama fota rasijskaj vajskovaj techniki, zroblenaje ŭ studzieni 2023. «Ja ničoha nie vydalała, ničoha nie chavała», — kaža Ludmiła.
Uviečary 19 lipienia 2023 hoda ŭ kvateru ŭ Breście, jakuju žančyna źniała na čas pajezdki, pryjechali supracoŭniki Homielskaha KDB. Siłaviki zatrymali Hančarenku i jaje rodnych, jakija znachodzilisia ŭ Biełarusi razam ź joj: siastru Natallu Jarašenku, niepaŭnaletnich syna i plamieńnika.
Natalla akazałasia ŭ izalatary časovaha ŭtrymańnia ŭ Homieli. Dziaciej dapytali, paśla jany znachodzilisia ŭ znajomaj Ludmiły, źjechać ź Biełarusi zmahli tolki praz tydzień. Adnak žančyna kaža, što ŭ KDB pahražali addać 13-hadovaha syna ŭ dziciačy dom.
Chłopčyk, pavodle jaje słoŭ, taksama atrymaŭ mocnuju psichałahičnuju traŭmu: jaho dapytvali, «vazili na detektar chłuśni», «pałochali, što addaduć u dziciačy dom, kali nie budzie praŭdu kazać», pahražali pistaletam.
Siastra Ludmiły, Natalla Jarašenka, 147 sutak praviała ŭ Homielskim IČU, paśla jaje departavali va Ukrainu z zabaronaj na ŭjezd u RB na piać hadoŭ.
19 śniežnia 2023 hoda Ludmiłu Hančarenku prysudzili da troch hadoŭ pazbaŭleńnia voli va ŭmovach ahulnaha režymu. 22 sakavika 2024 hoda Ludmiłu adpravili ŭ žanočuju kałoniju ŭ Homieli. Taksama hramadzianku Ukrainy ŭnieśli ŭ «śpis ekstremistaŭ».
18 krasavika Ludmiłu vyklikali ŭ administracyju kałonii dla napisańnia prašeńnia ab pamiłavańni na imia Alaksandra Łukašenki. «Užo było ŭsio napisana, treba było tolki paprasić prabačeńnia ŭ Łukašenki i «biełaruskaha naroda», raśpisacca i pastavić datu», — udakładniaje Hančarenka.
13 červienia jaje zabrali z kałonii siłaviki ź Minska: «Nadzieli bierušy, navušniki, paviazku, kab ja nie razumieła, kudy jedu, ruki zaviazali ściažkami», — raspaviadaje Ludmiła.
Jaje i jašče traich ukraincaŭ, jakich rychtavali da abmienu na rasijskich pałonnych, pryvieźli ŭ katedž pad Minskam, i, pa vyrazie Hančarenki, stali «adkormlivać».
Pobač uvieś čas znachodzilisia siłaviki: «Chto jany, my nie viedali, jany maski nie zdymali, z nami nie razmaŭlali, tolki pytalisia, što nam treba pajeści abo papić».
22 červienia hramadzian Ukrainy znoŭ «pavieźli». Pa razmovach žančyna zrazumieła, što ich pryvieźli ŭ SIZA KDB.
Tam znachodziŭsia fihurant spravy ab vybuchu ŭ Mačuliščach Mikałaj Šviec, jakoha taksama rychtavali da abmienu. Dalej, pa vyrazie Hančarenki, «jechali z chutkaściu vietru», daroha zaniała krychu bolš za dźvie hadziny.
Kali mikraaŭtobus spyniŭsia, uvajšoŭ siłavik i skazaŭ, što «ŭ vas siońnia druhi dzień naradžeńnia, vas Alaksandr Ryhoravič pamiłavaŭ», a taksama, što praz hadzinu jany buduć doma, bo ich pamianiali na adnaho śviatara (mitrapalita Ijanafana (Jaleckich) i na troch rasijskich vajennapałonnych.
Ludmiła kaža, što ciapier patrochu adnaŭlajecca, sa zdaroŭjem usio bolš-mienš narmalna, tolki mocna ŭpaŭ zrok. Žančyna starajecca pravodzić bolš času z małodšym synam, jakomu na momant jaje zatrymańnia było mienš za try miesiacy. Chłopčyk pakul da jaje nie da kanca pryvyk, śpić pa-raniejšamu z babulaj.
Kamientary