Жыць у доўг: беларусы пра тое, як падселі на карты растэрміноўкі
Купіць у растэрміноўку і ў крэдыт сёння можна практычна ўсё. І шмат для каго такі варыянт становіцца адзінай магчымасцю набыць дарагую рэч. Але нямала беларусаў актыўна разлічваюцца крэдыткамі і за зусім звычайныя пакупкі: заплаціць праз месяц-два за адзенне, камуналку і іншыя бытавыя дробязі падабаецца многім. Tochka.by паслухала дзве гісторыі аб картах растэрміноўкі.
Для буйных пакупак і не толькі
Андрэю 28 гадоў. Сваю першую карту растэрміноўкі ён адкрыў у 2018 годзе. Далі адразу Br2,5 тысячы, праўда, такая сума яму з таго часу ні разу не спатрэбілася. Хлопец кажа, што тады нядрэнна зарабляў, але вырашыў такім чынам аплаціць курсы англійскай мовы за паўгода: цана была прывабнай і выгаднай, але аддаваць немаленькую суму адразу неяк не хацелася.
«Падумаў, чаму не? Лічу такі спосаб зручным: у мяне засталася ўся сума, не прыйшлося рабіць аднаразова вялікую пакупку, пераплаты ўсё роўна ніякай няма. Увогуле, мне спадабалася. І панеслася», — распавядае Андрэй.
Потым ён купіў па карце растэрміноўкі тэлефон: была невялікая пераплата, але ўсё роўна атрымалася выгадна. Прычына тая ж: не хацелася адразу плаціць усю суму.
«Пазней я змяніў працу, зарплата стала меншай, але ў мяне ўсё роўна ў прынцыпе заўсёды былі нейкія грошы. Але я да гэтага часу лічу: не заўсёды варта плаціць усю суму адразу, калі ёсць магчымасць падзяліць яе на некалькі частак. Так я купляў абутак сабе некалькі разоў (а я лічу, што з цяперашнім заробкам гэта ўжо буйная пакупка)», — распавёў Андрэй.
Дацягнуць да заробку
Цяпер жа хлопец актыўна карыстаецца картай растэрміноўкі і з вялікім задавальненнем купляе за яе нават самую дробязь. І жыццё ў доўг яго не бянтэжыць.
«Бывае, што да зарплаты застаецца пару дзён, табе трохі не хапіла на прадукты. Не люблю пазычаць, а купляць жа нешта ўсё роўна трэба. Навошта браць у кагосьці, калі можна купіць і заплаціць грашыма банка?» — кажа малады чалавек.
Свята ў доўг
Вельмі часта Андрэй можа купіць у растэрміноўку не проста прадукты першай неабходнасці, а нават «чагосьці смачненькага або алкагольнага». Філасофія такая: калі вельмі хочацца, а грошай няма, то можна.
«Я чалавек-свята, калі грошай няма, лічу, што не трэба адмаўляць сабе ў чымсьці: трэба жыць у кайф, а не адкладаць задавальненне да наступнага заробку. Тым больш што такой картай можна расплаціцца нават у некаторых кафэ і барах. Я гэтым, вядома, не злоўжываю, але купіць нешта для застолля і вечарынкі ў кампаніі па карце растэрміноўкі люблю і лічу гэта нармальным», — упэўнены Андрэй.
Асабліва прыемным для кашалька, адзначае ён, выходзіць закуп да святочнага стала: нехта аддае перавагу крыху загадзя пачаць адкладаць, яму ж зручна аплаціць нейкую частку ў растэрміноўку.
Праўда, прызнаецца хлопец, ёсць у яго і «нядобрыя» траты. Ён лічыць не зусім правільным купляць па крэдытцы адзенне, без якога можна абысціся ў гэты момант.
«Адна справа, калі нешта парвалася і тэрмінова спатрэбілася, іншая — калі я іду купляць чарговую, насамрэч не патрэбную мне, кашулю або байку. Я з гэтым змагаюся, але ёсць вось такі маленькі шопагалізм», — падзяліўся Андрэй.
Кругаварот растэрміноўкі
Пры гэтым ён падкрэслівае: ні разу ў яго не было пратэрміновак. Атрымаў заробак — і перш за ўсё заплаціў даўгі. Максімум набягала 500 рублёў. У сярэднім на растэрміноўку аддае 200—350 рублёў за месяц. І ні пра што не шкадуе.
«Хтосьці, аддаючы такую суму «тыпу на крэдыт», знервуецца. Але я адчуваю задавальненне і радуюся, што закрыў плацеж», — кажа аматар растэрміновак.
Прадаўжаць дзеянне карты яго адгаворвалі знаёмыя: маўляў, ненармальна купляць прадукты ў растэрміноўку. І хіба гэта не сапраўдная пазыковая яма: атрымаў заробак — пагасіў доўг — зноў у яго залез? Але хлопец настойвае на сваім: гэта зручна.
«Растэрміноўка вельмі выручае. Такімі картамі можна плаціць нават за камуналку. І ўвогуле, я ж і так патраціў бы гэтыя ж грошы на ежу ці вопратку. Бо якая розніца, калі мне іх аддаваць: зараз ці пазней. А калі растэрміноўка на два месяцы, то ўвогуле прыемна, што ты расцягнуў гэтую суму і заплаціў менш», — лічыць хлопец.
Час завязваць
А вось 53-гадовая Кацярына мае абсалютна супрацьлеглае меркаванне аб растэрміноўках, хоць сама калісьці актыўна імі карысталася. Усё змянілася, калі жанчыне спатрэбілася ўзяць буйны крэдыт: трэба было закрыць усе крэдыткі.
«Я брала карту, таму што яна мне сапраўды дапамагала: трое дзяцей, нешта нечакана рвецца або ламаецца, а тут ёсць магчымасць хутка купіць дзіцячы абутак, да прыкладу. Потым было жаданне яго закрыць: з часам так сталі купляцца і прадукты, і нешта іншае», — прызнаецца жанчына.
У выніку яна патрапіла ў «даўгавую яму»: выйшла так, што з заробку даводзілася аддаваць такую вялікую частку на пагашэнне доўгу на карце, што практычна адразу ж трэба было зноў «залазіць» у растэрміноўку. Ды і па сутнасці, сапраўды, як прызнаецца жанчына, у доўг яна стала браць і тыя прадукты і рэчы, без якіх можна было абысціся ў сітуацыі адсутнасці ўласных грошай.
«Вырашыла, што пара завязваць. Стымулам стала тое, што трэба было браць крэдыт на машыну. Я скараціла свае траты па крэдытцы, паступова гасіла суму доўгу, што расцягнулася на некалькі месяцаў, у выніку закрыла яе і выдыхнула», — кажа жанчына.
З таго часу яна ўпэўненая: браць крэдыты і растэрміноўкі апраўдана, калі трэба будзе вялікая і сур'ёзная пакупка. А вось карты, якія прапануюць, па сутнасці, жыць у доўг, вельмі хутка зацягваюць і прымушаюць рабіць неабдуманыя пакупкі.
Каментары