Эканоміка1111

10 гадоў «Штадлеру»: работы няма, а інжынераў вывозяць у Еўропу і Казахстан

Фаніпальскі завод «Штадлер», некалі бліскучы прыклад кааперацыі заходніх грошай і тэхналогій з беларускай тэхнічнай кампетэнтнасцю, сустракае сваё ружовае вяселле ў стане паўзы. Пра бязрадасныя працэсы даведалася «Наша Ніва». 

Філіп Брунер, генеральны дырэктар «Штадлер Мінск». Фота belarus-economy.by

Завод «Штадлер», у які інвеставалі швейцарцы, з'явіўся ў Фаніпалі пад Мінскам 10 год таму — у 2013-м. Першы цягнік выйшаў з завода ў 2014-м. 

Асноўная матывацыя прыходу швейцарцаў у Беларусь была ў тым, што тут танная, але высокакваліфікаваная працоўная сіла — МАЗ, МТЗ, БелАЗ, «Гомсельмаш» мелі тысячы спецыялістаў, якіх можна было лёгка пераманьваць.

Працэсамі, праектаваннем на «Штадлеры» кіравалі беларускія інжынеры. 

У дадатак — лёгкасць паставак з Беларусі на рынкі краін былога Савецкага Саюза, у якіх з Беларуссю Мытны саюз і адна шырыня каляіны. 

У Беларусі рабіліся металічныя кузавы. Складаная электроніка завозілася з-за мяжы і мантавалася ўсярэдзіну беларускіх кабін.

За некалькі гадоў беларускі «Штадлер» вырас у самую вялікую кампанію групы па-за межамі Швейцарыі. Кіраваў і кіруе беларускім заводам Філіп Брунэр. 

Цягнікі «Штадлер» беларусы палюбілі. «Штадлер» пазнаёміў пасажыраў чыгункі і метро з камфортам, якога ніколі не было ў старых, савецкіх вагонах.

З чым завод, на фоне ранейшых поспехаў, уваходзіць у другое дзесяцігоддзе свайго існавання? 

На галаўным сайце «Штадлера» апошняя згадка пра Беларусь — у 2021 годзе. 

На БелТА апошнія згадкі пра Штадлер — на пачатку 2022-га.

У прыватнасці, навіна аб падпісанні пагаднення з Мінскім метрапалітэнам на пастаўку 19 новых саставаў да 2025 года.

Паводле графіку, ужо прынамсі 5 саставаў мусілі быць гатовыя і пастаўленыя, але сёлета стала вядома, што паставак са «Штадлера» не будзе, новы кантракт у метрапалітэна заключаны з расійскім «Метровагонмашам». 

Немагчымасць выканаць кантракт з боку «Штадлера» ўлады назвалі «адмовай у выніку санкцыйнага ціску».

«Наша Ніва» знайшла суразмоўцаў, якія ў агульных рысах апісалі тое, што цяпер адбываецца на заводзе.

«Праз забарону паставак, складанасці ў лагістыцы, санкцыі «Штадлер» аказаўся ў сітуацыі немагчымасці нармальна працягваць дзейнасць. Была ідэя пастаўляць кузавы ў Польшчу, а там ужо ставіць электроніку, якую нельга даставіць у Беларусь. І далей ужо прадаваць на Захад. Нейкі час гісторыя працавала, але нядоўга. Цяпер ужо ўсё. Цяпер немагчыма вывозіць нават проста кузавы, проста з Беларуссю не хочуць працаваць», — кажа нам адзін з нашых суразмоўцаў. 

«А калі ставіць у Беларусі чужую электроніку, дапусцім, кітайскую, то гэта будзе яўна ўжо не «Штадлер», — кажа суразмоўца «Нашай Нівы».

Пераважная частка прадукцыі завода ў Фаніпалі ішла на Захад. Цяпер там нас ніхто не чакае, а прабіцца на рынкі краін былога СССР не так лёгка, як гэта ўяўлялася швейцарцам раней.

«З Расіяй, напрыклад, як не атрымлівалася дамовіцца раней — былі толькі разавыя дробныя кантракты, якім радаваліся, як дзеці, — так не атрымліваецца дамовіцца і цяпер, пасля пачатку вайны. Расійская дзяржава — гэта суцэльная карупцыя, а РЖД гэта карупцыя ў карупцыі. Прадаць туды штосьці нерэальна без адносін з тымі, хто прымае рашэнні. Там і «заносы», і «адкаты», і кідалава», — расказвае супрацоўнік «Штадлера».

Не кожны зможа працаваць на расійскім рынку нават пры жаданні туды зайсці.

Прадпрыемства працавала на замовы ад краін постсавецкай прасторы: напрыклад, у яго ёсць вялікая доўгатэрміновая замова ў Казахстан на 537 вагонаў. Але ў Казахстане адкрыўся свой завод.

Што адбываецца з калектывам? 

«Частка людзей стаіць на паўзе — афіцыйна не звольненыя, але і працы няма. Частка людзей ездзіць вахтамі ў Казахстан на завод у Астану, дзе пакуль бракуе спецыялістаў», — расказваюць на «Штадлеры». 

Калі мы гаворым пра каштоўны, малалікі і высокакваліфікаваны інжынерны персанал, то гэтых людзей цяпер імкнуцца перавезці ў іншыя краіны. Польшча, Швейцарыя, той жа Казахстан.

«Інжынераў перацягваюць туды, і многім гэта цікава», — кажа наш суразмоўца. 

Якая будучыня вымалёўваецца ў завода? 

«Брунэр [дырэктар] падскоквае так, ратуючы завод, як быццам бы ваюе за сваё, а не як наёмны менеджар. Для яго ўсё гэта яўна вялікая трагедыя і крах уласнага бізнэс-праекта. Пасля 2020-га думалі, што перацярпяць і ўсё зноў будзе нармальна. Але стала толькі горш і хто вінаваты, усе разумеюць. Я пакуль не разумею, што далей будзе з заводам, па ўсіх фармальных прыкметах ён памірае», — сказаў наш суразмоўца. 

У 2021-м гендырэктар «Штадлер Мінск» Філіп Брунэр у інтэрв'ю Беларускай гандлёва-прамысловай палаце расказваў пра планы выйсці на рынак балтыйскіх краін. Цяпер гэта стала нерэальна. 

У зорны час на заводзе працавала больш за 1500 чалавек.

Фаніпаль галасаваў за Святлану Ціханоўскую, у ім адбыліся вялікія пратэсты супраць фальсіфікацыі выбараў і дыктатуры. Арышты ў Фаніпалі працягваюцца да гэтага моманту. Палітвязнямі сталі дзясяткі жыхароў 18-тысячнага горада, размешчанага за 12 км на паўднёвы ўсход ад МКАД. Кіраўніцтва «Штадлера» рэпрэсій ніяк не асудзіла.

«Stadler захоўвае завод у Беларусі для таго, каб перазапусціць яго, як толькі санкцыі будуць знятыя», — гаворыцца ў справаздачы карпарацыі за першую палову 2023 года.

 

Каментары11

  • Спадар
    27.09.2023
    Прыемная навина ----- нечага плациць падатки лукшыцкай хунце!!!!
  • Фу
    27.09.2023
    «Расійская дзяржава — гэта суцэльная карупцыя, а РЖД гэта карупцыя ў карупцыі.» - во куды лукашэнка цягне ўсю краіну!
  • Фу
    27.09.2023
    Расійская дзяржава — гэта суцэльная карупцыя, а РЖД гэта карупцыя ў карупцыі. Прадаць туды штосьці нерэальна без адносін з тымі, хто прымае рашэнні. Там і «заносы», і «адкаты», і кідалава» - - - - твар “руzzкага міра”

Вось сакрэтная статыстыка экспарту калію. Санкцыі дзейнічаюць7

Вось сакрэтная статыстыка экспарту калію. Санкцыі дзейнічаюць

Усе навіны →
Усе навіны

Пуцін прыгразіў ударыць «Арэшнікам» па «цэнтры прыняцця рашэнняў» у Кіеве4

«Задрыжаць і атарапеюць». МЗС Расіі абяцае кары ЗША з-за дазволу Украіне выкарыстоўваць ATACMS для ўдараў па Расіі12

Патрыярх Кірыл заклікаў не баяцца ядзернай зброі, таму што хрысціян не страшыць канец свету29

На таргі выставілі чыгунку пад Мінскам

Салістка «Начных снайпераў» звалілася з балкона падчас выступу ў Санкт-Пецярбургу

Конь і «Джылі» на подыуме: у Мінску прайшло моднае шоу, дзе гасцей прасілі адзецца па дрэс-кодзе13

Украінскі сцяг замест расійскага з'явіўся ўчора на вялізарным экране ў Астане ў часе візіту Пуціна

Ціханоўская: З мужам ужо больш за 600 дзён няма сувязі, але Сяргей — адзін з самых моцных людзей, якіх я сустракала19

Палітзняволенага журналіста Ігара Карнея зноў будуць судзіць

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Вось сакрэтная статыстыка экспарту калію. Санкцыі дзейнічаюць7

Вось сакрэтная статыстыка экспарту калію. Санкцыі дзейнічаюць

Галоўнае
Усе навіны →