ПАДТРЫМАЦЬ
напішыце нам сваю навіну
© Усе правы абароненыя. Выкарыстанне матэрыялаў дазваляецца пры ўмове ўказання крыніцы і наяўнасці актыўнай гіперспасылкі на nashaniva.com у першым абзацы.
ПАДТРЫМАЦЬ
Архіў
Бел Łac

100 гадоў таму

№ 28 (149), 1999 г.

 каляндар

100 гадоў таму

 

1899 год. На схіле стагодзьдзе, якое менскі філёзаф Францішак Эн назваў «бяздомным»: «Беларуская гісторыя ХІХ стагодзьдзя — гэта гісторыя бяздомнасьці. Усе стваральныя памкненьні, усе спробы выбудаваць пэўны кшталт жыцьця й культуры сканчаюцца нічым. Здаецца, усё жыцьцё пішацца на абрыўках судовых вырокаў ды няўцямна-афіцыёзных цыркулярах каляніяльнае адміністрацыі»...

 

Атмасфэра стогадовае даўніны... Расейцы замацавалі «саюз Беларусі і Расеі» праз татальную «зачыстку» нашых земляў. Паўстанцы Каліноўскага — хто ў Парыжы, хто ў Сібіры... Наезд расейскіх чыноўнікаў да нас можна параўнаць хіба з татарскім нашэсьцем.

 

Канец ХІХ стагодзьдзя ў Беларусі пазначаны агульным для Расейскае імпэрыі «сьвербам» сацыялістаў-народнікаў. Любы падручнік-даведнік выдасьць вам цэлы стос «сацыяльна-рэвалюцыйных» ініцыятываў... Год, як у Менску абвясьцілі сябе РСДРПэўцы... У 1899-м на Гарадзенскай тытунёвай фабрыцы Шарашэўскага — страйк... У памесьці Блонь гаспадары-памешчыкі заснавалі сярод сваіх сялянаў народніцкую арганізацыю. Праз два гады іх «накрыла» паліцыя... Актывізуюцца «Бундаўцы»... Адным словам: «Бура, хутка грымне бура»...

 

Археоляг Вандалін Шушкевіч выдаў зборнік «Каменныя курганы ў Лідзкім павеце». Этнограф і фальклярыст Мікола Нікіфароўскі заканчвае працу над васьмітомнікам «Нарысы віцебскае Беларусі», распачатую ў 1892 годзе...

 

Нарадзіўся Хорхе Луіс Борхес (1899—1986).

 

Нарадзіўся Ясунары Кавабата (1899—1972).

 

...Час беларускіх «бяздомных інтэлектуалаў».

 

За год да сваёй сьмерці Францішак Багушэвіч рыхтуе да друку «Беларускія апавяданьні Бурачка». Першымі і апошнімі чытачамі зборніка былі царскія цэнзары. Але слова «Беларусь» ужо прамоўленае. «Сапраўдны «аўтар» гэтага знаку — Францішак Багушэвіч. Яго падхапілі «хлапцы», якія празь сем гадоў пачнуць выданьне «Нашае Нівы»...

 

Да першай сусьветнай застаецца пятнаццаць гадоў, да абвяшчэньня БНР — дзевятнаццаць.

Севярын Квяткоўскі


Чытайце яшчэ

Каментары

Цяпер чытаюць

Фізік з Акадэміі навук пераехаў на працу ў Польшчу. Падчас візіту ў Беларусь яго арыштавалі за палітыку і кінулі ў калонію10

Грамадства10

Фізік з Акадэміі навук пераехаў на працу ў Польшчу. Падчас візіту ў Беларусь яго арыштавалі за палітыку і кінулі ў калонію

Усе навіны →
Цяпер чытаюць

Венгрыя заблакавала «план Б» па фінансаванні Украіны з боку ЕС7

Дзеці забілі курткамі камеры захоўвання ў гандлёвым цэнтры. Вось як вырашаць праблему5

Мандарын ці клемянцін? Тлумачым, у чым розніца1

Фізік з Акадэміі навук пераехаў на працу ў Польшчу. Падчас візіту ў Беларусь яго арыштавалі за палітыку і кінулі ў калонію10

«Трэба ўкаранiцца ў апазіцыю ў Польшчы». Прадпрымальнiк расказаў, як яго завербаваў КДБ пасля праверкі на мяжы10

Маньяка з Коўна гераічна затрымалі простыя гараджане15

Гастролі Шамана ў Беларусі адмянілі20

Апошнія навіны

З 24 снежня на Дзіцячай чыгунцы запускаюць «Навагодні экспрэс»1

Ратавальнікі дапамаглі зняць гардэробны нумарок з пальца хлопчыка

У Кобрыне гарэў пункт выдачы тавараў

МАГАТЭ: Саркафаг на Чарнобыльскай АЭС пасля ўдару беспілотніка страціў асноўныя функцыі бяспекі

У Мінску завяршаецца сезон сельгаскірмашоў. Дзе іх можна наведаць на выходных

«Гэта толькі пытанне часу»: Віціс Юрконіс пра новыя захады Літвы супраць Мінска7

Маньяка з Коўна гераічна затрымалі простыя гараджане15

Колькі будуць каштаваць ёлкі ў гэтым годзе

Павел Дураў заявіў, што ЕС выстаўляе невыканальныя правілы3

Мульт пра генацыд рэптылій багатымі жывёламі б'е рэкорды ў сусветным пракаце. Некаторыя бачаць алюзію на Палесціну5

Сырскі: Уздоўж лініі фронту разгорнута больш за 700 тысяч расійскіх вайскоўцаў

«Вызвалялі немцаў ад фашызму, а самі заставаліся ў тым жа дзярме». Апублікавана трэцяя частка ўспамінаў Рыгора Бярозкіна пра савецкія рэпрэсіі9

Трамп усё ж атрымаў сваю прэмію міру9

Завадчанін Ігар, які вяртаўся дадому бухім, упершыню ў жыцці едзе за мяжу. А яшчэ ён халасты8

У Крамлі заявілі, што мірны план ЗША надалей будзе правіць Джарэд Кушнер7

6, 10, 15 снежня пройдуць анлайн-падзеі фэсту Pradmova

Спявачка Доліна заявіла, што ўсё ж верне паўтара мільёна даляраў пакупніцы сваёй кватэры8

Гістарычную капліцу аднаўляюць у Стоўбцах. Якой яна будзе, «залежыць ад фінансавання»1

З новага года ў Грузію можна будзе ездзіць толькі з медыцынскай страхоўкай

Мацкевіч: Абараняйце сваіх лідараў28

Хто тая жанчына, якая перакладае Лукашэнку з арабскай мовы ў ягоным турнэ?6

Вынікі лёсавання чэмпіянату свету па футболе

Пашпарт прыкрыцця, сувязь з КДБ і нават замуж за гэбіста: новыя факты пра расійскую біятланістку, якая выступала за Беларусь5

«Упрыгожваў ложак ружамі, але шлюб хацеў гасцявы». Беларускі расказалі свае гісторыі раманаў з «гарачымі» іншаземцамі9

У Індыі злавілі дзевяціметровую кітовую акулу5

Усе навіны

Гомельскі «рускамірац» натхніўся Ракасоўскім і запатрабаваў паставіць у Гомелі помнік Сталіну18

КДБ прызнаў «экстрэмісцкім фармаваннем» фірму, у якой працаваў зніклы Анатоль Котаў

У Беларусі новыя «экстрэмісцкія фармаванні», у тым ліку «Склад бутэлек»

«Яны граюцца ў гульні». Мерц ды іншыя еўрапейскія лідары баяцца здрады ЗША 11

«Ааааа! Пайшоў на х#р!» Беларус у Бразіліі сустрэўся з ягуарам і стаў мясцовай зоркай28

Прэм’ер Літвы: На наступным тыдні абвесцім надзвычайную сітуацыю26

Каардынатара пошукавага атрада «Анёл» пасадзілі за палітыку5

Лосік расказаў пра жорсткае забойства ў камеры ізалятара ў Барысаве17

Да эпідэміі чумы ў Еўропе прывяло вывяржэнне вулкана13

Самае чытанае
больш чытаных навін
Самае лайканае
больш лайканых навін
Апытанка

Фізік з Акадэміі навук пераехаў на працу ў Польшчу. Падчас візіту ў Беларусь яго арыштавалі за палітыку і кінулі ў калонію10

Грамадства10

Фізік з Акадэміі навук пераехаў на працу ў Польшчу. Падчас візіту ў Беларусь яго арыштавалі за палітыку і кінулі ў калонію

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць