Рэсурс «Письмо.бел» прызнаны «экстрэмісцкімі матэрыяламі». Што пагражае, калі некалі ім карыстаўся?
На мінулым тыдні ўлады прызналі «экстрэмісцкімі матэрыяламі» рэсурс па адпраўцы лістоў і паштовак зняволеным «Письмо.бел». Сэрвісам карысталіся многія беларусы, прычым так звязваліся не толькі з тымі, хто сядзіць па «палітычных» артыкулах. Адпраўшчыкам зараз нешта пагражае? «Люстэрка» задало гэтае пытанне юрысту.
Па рашэнні мінскага суда Партызанскага раёна ад 12 лістапада, «экстрэмісцкімі» прызнаны сайт «Письмо.бел», яго старонкі ў сацсетках.
Па словах юрыста, імя якога не называецца дзеля бяспекі, тым, хто карыстаўся рэсурсам, можа пагражаць адміністрацыйная адказнасць па арт. 19.11 КаАП (распаўсюджванне, выраб, захоўванне, перавозка інфармацыйнай прадукцыі, якая змяшчае заклікі да экстрэмісцкай дзейнасці або якая прапагандуе такую дзейнасць). За «захоўванне» любой прадукцыі і інфармацыі, якая, як палічаць улады, да яго адносіцца.
— Чалавека могуць адправіць у ІЧУ на тэрмін да 15 сутак (магчыма, некалькі разоў запар), — кажа суразмоўца. — Цяпер разбяромся, што рэпрэсіўны апарат разумее пад «захоўваннем»?
Баюся, любая электронная інфармацыя, якая як-небудзь паказвае на сувязь з сэрвісам, патэнцыйна небяспечная. Пачынаючы з гісторыі пошуку ў браўзэры, заканчваючы электронным лістом, які пацвярджае рэгістрацыю на рэсурсе.
На думку адваката, пад ударам могуць знаходзіцца людзі, якія атрымліваюць рассылку ад сэрвісу на асабістую электронную паштовую скрыню. Таксама могуць быць праблемы ў тых, хто падпісаны на праект у сацыяльных сетках.
Юрыст не выключае, што на чалавека, які карыстаўся сервісам, могуць завесці і крымінальную справу па арт. 364-1 КК (садзеянне экстрэмісцкай дзейнасці). Улады могуць трактаваць гэтыя дзеянні як «іншае садзейнічанне экстрэмісцкай дзейнасці». Але тут у сваіх прагнозах суразмоўца, можна сказаць, больш аптымістычны.
— Верагоднасць крымінальнага пераследу за гэтыя дзеянні я ацэньваю як дастаткова нізкую, прынамсі ў бліжэйшыя месяцы, — лічыць ён.
«Письмо.бел» — афіцыйна зарэгістраваная арганізацыя, у якой была дамова з «Белпоштай». Толькі 10% адпраўленняў адрасаваліся палітычным зняволеным. Асноўнымі атрымальнікамі былі шараговыя зняволеныя. Таму ў зоне рызыкі зараз патэнцыйна можа знаходзіцца вялікая колькасць беларусаў і беларусак.
— І па тэрміне абсалютна ўсё роўна, чалавек атрымаў ад рэсурсу нейкі ліст на сваю скрыню, рабіў рэпосты з яго старонак у сацсетках або нешта яшчэ ўжо пасля прызнання «экстрэмісцкімі матэрыяламі». Ці гэта было тыдзень, ці тры гады таму — усё роўна гэтая адказнасць будзе, — тлумачыць юрыст.
Па гэтай прычыне ён раіць людзям, якія карысталіся «Письмо.бел» ці неяк звязваліся з праектам, «пачысціць» свае прылады ад любых яго згадак. Гэта важна для людзей, якія застаюцца ў краіне ці плануюць паездку сюды з-за мяжы.
— Рэкамендую ўсім, хто карыстаўся, праверыць электронную пошту, выдаліць усе лісты, адпісацца ад рассылак і ачысціць гісторыю браўзера, — распавядае спецыяліст. — Самому ж сэрвісу — часова не рассылаць апавяшчэнні на пошту, падрыхтаваць папярэджанні для карыстальнікаў аб магчымай небяспецы і прапанаваць інструкцыю па бяспечным выкарыстанні сэрвісу. Яшчэ дадам: калі будзе нейкая выява, якая адносіцца да «Письмо.бел», гэта таксама могуць расцэньваць як «экстрэмісцкі» матэрыял. Увогуле, усё тое, што дазваляе суаднесці з сайтам, яго вонкавым выглядам або тымі старонкамі ў сацсетках, можа пацягнуць як мінімум адміністрацыйную адказнасць. Калі б у Беларусі былі суды, грамадзян не каралі б за чалавечнасць, дапамогу ці акты салідарнасці.
Арыштавалі 58-гадовую гаспадыню аграсядзібы з Баранавічаў, якая была прэтэндэнтам на прэзідэнцкіх выбарах — 20202
Каментары