Валерка Булгакаў. Новая апазыцыя

 Новая апазыцыя

На мінулым тыдні былі апублікаваныя вынікі збору подпісаў за кандыдатаў на пасаду прэзыдэнта Беларусі. Згодна зь імі, перадвыбарную гонку могуць працягнуць толькі чацьвёра прэтэндэнтаў (С.Гайдукевіч, У.Ганчарык, С.Домаш і А.Лукашэнка). Рэшта папросту ня здолела назьбіраць 100 тысяч подпісаў. Паводле падлікаў Цэнтравыбаркаму, найбліжэй да запаветнай адзнакі апынуўся лідэр камуністаў С.Калякін (у яго пасьля праверкі падпісных дакумэнтаў прызнаныя сапраўднымі 93 562 подпісы) і “праваслаўны дырэктар” Л.Калугін (91 345 подпісаў).

І ўсё-ткі галоўнай неспадзяванкай гэтага этапу перадвыбарнай кампаніі для многіх застаецца адсейваньне галоўных прадстаўнікоў “новай апазыцыі” М.Марыніча і Л.Сініцына. Дзіва што, яшчэ некалькі тыдняў таму назад у беларускіх палітычных колах актыўна цыркулявала інфармацыя аб іх неабмежаваных матэрыяльных рэсурсах і магутнай адміністрацыйнай падтрымцы.

Аднак, рэгістрацыя не адбылася. І прычынай гэтаму была не нястача тэхнічных магчымасьцяў і дасьведчаных кадраў (на збор подпісаў за іх былі кінутыя студэнты менскіх ВНУ), а карэкцыя палітычнага курсу беларускага рэжыму, якая адбываецца па ходзе выбарчай кампаніі.

Як паведаміла нашая крыніца ў Адміністрацыі прэзыдэнта, рашэньне аб зьняцьці Марыніча і Сініцына з дыстанцыі было прынятае Радай Бясьпекі на адным зь яе нядаўніх пасяджэньняў.

Статус Рады Бясьпекі апошнім часам рэзка зьмяніўся. Фактычна, гэтая ўстанова з разгалінаванай структурай (аддзеламі аналітычных дасьледаваньняў і прагназаваньня) цяпер ператварылася ў мазгавы цэнтар лукашэнкаўскага выбарчага штабу. Якраз яе дзейнасьцю і рэальным уплывам на бягучую палітычную сытуацыю могуць быць патлумачаныя загадкавыя пэрыпэтыі перадвыбарнага маратону — у тым ліку раптоўны сыход у палітычны цень аднаго з фаварытаў сёлетняй кампаніі Н.Машэравай. Сапраўды, калі гэта зрабілі зь Сініцыным і Марынічам, чаму тое самае не магло адбыцца з шаноўнай Наталяй Пятроўнай?

Адсутнасьць імёнаў “новых апазыцыянэраў” у выбарчых бюлетэнях зусім ня будзе пазначаць, што лукашэнкаўскія аналітыкі паставілі крыж на ідэі стварэньня “кіраванай апазыцыі”. Адна з найважнейшых падзеяў у палітычным жыцьці Беларусі мінулага тыдня — публікацыя дэпутатам “палаткі” Генадзем Дылеўскім “Адкрытага ліста будучаму прэзыдэнту” ў аўторкавым нумары “БДГ”, выразна паказвае, што інсьпіраваная Лукашэнкам з свайго атачэньня так званая “лібэральная партыя” жыве і красуе, забясьпечваючы свайму прэзыдэнту надзейную правую апору. Ліст Дылеўскага — гэта свайго роду маніфэст “новых апазыцыянэраў”, які вызначаецца неабыякой інтэлектуальнай культурай і ўтрымлівае шэраг досыць радыкальных палажэньняў. У ім зьмяшчаюцца заклікі да эканамічнай мадэрнізацыі Беларусі (разьвіцьцё малога і сярэдняга бізнэсу, фіскальная рэформа, мінімізацыя ўдзелу дзяржавы ў гаспадарчай дзейнасьці, увядзеньне свабоднай куплі-продажу зямлі, лібэралізацыя банкаўскай сфэры), дэмакратызацыі сыстэмы палітычнай улады (павелічэньне вагі заканадаўчай і судовай улады, укараненьне мясцовага самакіраваньня), канстытуцыйнага ўладкаваньня краіны ў адпаведнасьці з эўрапейскімі стандартамі, вырашэньня дэмаграфічных праблемаў, адкрытасьці да Захаду.

Трэба быць вельмі наіўным чалавекам, каб меркаваць, што аўтарам азначанай публікацыі насамрэч ёсьць юрыст паводле адукацыі і бізнэсовец паводле прафэсіі (да нядаўняга часу генэральны дырэктар ТАА “Ўладыка”, а цяпер дэпутат ад Мастоўскай выбарчай акругі) Генадзь Юльянавіч Дылеўскі. Вастрыня ўзьнятых пытаньняў і грунтоўнасьць іх пастаноўкі сьведчыць хутчэй аб тым, што перад намі плён працы цэлага калектыву. Дарэчы, такая практыка вельмі пашыраная сярод дзяржаўных службоўцаў Беларусі: піша адзін, чытае другі. Пры гэтым надзвычай важна, на якую асобу выпаў гонар агучыць “лібэральную праграму”. Ня так даўно Дылеўскі ўжо выканаў адно важнае даручэньне сваіх апекуноў з Адміністрацыі прэзыдэнта для сёлетняй выбарчай кампаніі. Калі сёлета 7 чэрвеня палата прадстаўнікоў прымала пастанову аб прызначэньні прэзыдэнцкіх выбараў на 9 верасьня, праект пастановы, падрыхтаваны Дылеўскім, які амаль цалкам супадаў з варыянтам Цэнтравыбаркаму, быў фактычна ўзяты за аснову.

На жаль, наіўнасьць, уласьцівая ня толькі тым, каго звыклі называць “простымі беларусамі”, але і беларускім апазыцыянэрам, перакананым дэмакратам і “ўладарам думак”. Ужо досыць працяглы час паліттэхнолягі з лукашэнкаўскага лягеру апрабоўваюць на грамадзтве розныя своекарысьлівыя хады і прыёмы, сапраўдны сэнс і прызначэньне якіх іхныя апанэнты дагэтуль ня могуць зразумець з-за фатальнай нястачы ў нашым грамадзтве палітычнай культуры — адсутнасьці імунітэту на агрэсіўныя ўзьдзеяньні звонку. Досыць нейкаму некалі важнаму чалавеку зганіць Лукашэнку і збудаваны ім рэжым — часта ў агульных фразах і вельмі расплывіста (прычым за знадворнымі інвэктывамі нярэдка стаяць прыхаваныя камплімэнты, а заклікі да дзеяньняў сфармуляваныя так, што могуць прынесьці карысьць толькі Лукашэнку) — як яго адразу залічаюць у апазыцыянэры, актыўна друкуюць у незалежных СМІ, прадстаўляюць замежным візіцёрам і запрашаюць на сакрэтныя сустрэчы. І ўсё гэта адбываецца без сур’ёзнага аналізу матываў, якія прымусілі тую ці іншую асобу пайсьці на падобны ўчынак, без ацэнкі пэрспэктываў, рэальнае карысьці, якую ён нясе для дэмакратычнага руху. У гэтым, як нідзе, праяўляецца і даецца ў знакі рэальная адсутнасьць агульнапрызнаных аўтарытэтаў у нашым грамадзтве, а таксама дэфармацыя адзінай сыстэмы вартасьцяў.

Пры ўсёй паўніні артыкулу Дылеўскага, у ім ёсьць вельмі паказальныя лякуны, што сьведчаць пра карані і крыніцы гэтага матэрыялу. У ім зусім адсутнічае тэма культурнай палітыкі і таму ўсе разважаньні пра адстойваньне нацыянальных інтарэсаў Беларусі робяцца нацягнутымі і штучнымі. У ім ані слова аб нацыянальным пытаньні, беларускай мове ці вяртаньні Быкава. Зрэшты, а ці шмат гавораць пра гэта дэмакратычныя кандыдаты?..

Галоўная маральная перамога лукашэнкаўцаў над сваімі дэмакратычнымі апанэнтамі акурат і палягае ў тым, што на гэтых выбарах першыя навязалі другім свае правілы гульні, а другія некрытычна перанялі ў першых іхны спосаб палітычных паводзінаў.

Тэма айчынных маральных ці культурных вартасьцяў у буйных палітыкаў дэмакратычнай арыентацыі праскоквае (відаць, няма ў зьвязку з гэтым лепшага слова) неяк мімаволі. А чаго вартыя адны назовы інтэрнэтаўскіх старонак нашых дэмакратычных лідэраў, якія перадаюць у ангельскай транскрыпцыі расейскае гучаньне іх прозьвішчаў. Да “пралукашэнкаўскіх” http://www.marinich.org, http://www.tereshchenko.by, http://www.masherova.com і г.д. без усякіх згрызотаў сумленьня далучыліся http://www.chigir.org, http://www.kozlovski.by.ru і нарэшце http://www.goncharik.org.

Цікава, як запісанае ў пашпарце прозьвішча гэтага кансалідаванага кандыдата ад беларускай апазыцыі?

Валерка Булгакаў