200 гадоў таму, 24 снежня 1818 года, упершыню прагучала песня «Ціхая ноч».
Напярэдадні Раства Хрыстова 1818 г. у мястэчку Аберндорф у Аўстрыі выявілася праблема, што арганы цалкам не гралі, і таму трэба было тэрмінова нешта прыдумаць. Раніцай 24 снежня тамтэйшы ксёндз Ёзэф Мор звярнуўся да арганіста Франца Грубера з прапановай напісаць мелодыю для гітары на верш, які Мор напісаў два гады таму. Франц Грубер узяўся за працу, і ўжо ўвечары пад акампанемент гітары пад скляпеннямі касцёла св. Мікалая ў Аберндорфе загучалі словы: «Ціхая ноч, святая ноч…» ў выкананні Ёзэфа Мора і Франца Грубера.
На наступны год у Аберндорф прыехаў майстар па рамонце арганаў Карл Маўрахер, які адрамантаваў арган, а таксама атрымаў словы і мелодыю новага спеву. Ужо на Раство 1819 г. «Ціхая ноч» гучала ў касцёлах у ваколіцах Зальцбурга, а яшчэ праз некалькі гадоў яе выконвала каралеўская капэла ў Вене.
На сёння «Ціхая ноч» — гэта адзін з найбольш папулярных калядных спеваў, перакладзены на 140 моў. На беларускую песню пераклала Наталля Арсеньева.
Ціхая ноч, святая ноч!
Усё спіць, сніць даўно.
Толькі Маці Святая ўсцяж
Ціха ў яслях люляе дзіця —
Спі, Сыночак малы,
Люлі, люлі, спі.
А ўгары ўсё гарыць
Серабром зорных крыг,
Хор анёлаў пяе пастухом
Аб дзіцяці, што будзе Хрыстом,
Светлай песняй хвалы
Славяць Збаўцу зямлі.
Славяць Збаўцу зямлі.
У родны край завітай,
Людзям сум і тугу разгані,
Хай жа цешацца ў гэтыя дні,
У ціхую, святую ноч!
У ціхую, святую ноч!
Спеў уключаны ў спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны ЮНЕСКА.
26 снежня ў камернай зале Вялікага тэатра оперы і балету ў Мінску адбудзецца ўрачысты калядны канцэрт з нагоды 200-годдзя спеву «Ціхая ноч». Арганізатары канцэрту — пасольства Аўстрыйскай Рэспублікі ў Рэспубліцы Беларусь і Вялікі тэатр оперы і балету Беларусі.
Мінскі канцэрт з нагоды 200-годдзя песні «Ціхая ноч» пройдзе з удзелам салістаў Томаса Вайнхапеля (Аўстрыя) і Юліі Лебядзенка (Беларусь/Аўстрыя).