Культура11

Да планаў на лета: як стаць этнавандроўнікам

Людзі падзяляюцца на тых, хто любіць вандраваць, і тых, хто – не дужа.

Сярод вандроўнікаў спрактыкаваны сацыёлаг выдзеліць «дзікуноў» (турыстаў-паходнікаў, ідэнтыфікуюцца ў любой кропцы гораду па аграмадным заплечніку) і «цывільных», ці аматараў пазнаёміцца з гісторыка-культурнымі каштоўнасцямі ва ўсіх праявах (прыкметы: фотаапарат, ад «мыльніцы» да вялікага люстэркавага; фірмовыя басаножкі; бутэлька вады з сабой). У залежнасці ад наяўнасці шэнгенскай мульцівізы, грошаў ды імпэту «цывільныя» турысты аддаюць перавагу далёкаму ці блізкаму замежжу, а, бывае, і вандруюць па Беларусі.

Можна выдзеліць падвіды і бакавыя адгалінаванні галоўнага віду:

  • шопінг-турыст. Тут ўсё зразумела, Акропаліс, кірмаш у Бяле Падляскай. Распазнаецца на мінскіх вакзалах па вялікіх торбах з лагатыпамі больш ці менш вядомых брэндаў;
  • адукацыйны турыст. Удзельнічае ў бясконцых трэнінгах і семінарах, пераважна замежных, у трох грамадскіх арганізацыях і пяці валанцёрскіх праектах;
  • івэнт-турыст. Перасоўваецца ў купках сабе падобных. Івэнт можа быць самым нечаканым: ад арганізаванага тура на метал-фэст да чэмпіянату па пабудове іглу.

Віды і падвіды могуць наслойвацца і перамешвацца ў адвольных прапорцыях, усе ж усё разумеюць.

Свята «Сула» у вёсцы Маркавічы, Гомельскі раён. Фота: Алена Ляшкевіч

Хто такі этнавандроўнік

Мабыць, сярэдняе арыфметычнае між івэнт-турыстам і даследчыкам. Даследчыкам чаго? Традыцыйнай культуры. Не абавязкова прафесійным даследчыкам – этнавандроўнікі ўтвараюцца не толькі з навуковых работнікаў. Яшчэ з краязнаўцаў, зацікаўленых студэнтаў і проста вандроўнікаў, якім надакучыла глядзець толькі архітэктуру ды музеі. Нешта новенькае.

Як стаць этнавандроўнікам

  1. Абраць свята традыцыйнага календару, якое б зацікавіла настолькі, што дзеля яго не лянота заехаць у далёкую вёску;
  2. Даведацца (праз Сеціва, напрыклад), дзе гэта свята дасюль спраўляюць, як даўней;
  3. Усвядоміць, ці адолееш няблізкую (часцей за ўсё) дарогу;
  4. Ехаць.

Навошта

Беларускія традыцыі захоўваюць пераважна жанчыны старэйшага веку ў глыбінцы. Часта ад іх можна пачуць «Вось сёлета, мабыць, апошні раз выходзім». Але зноў наступае свята – і зноў ідуць. Ім трэба падтрымка і ўвага. Гараджане, у сваю чаргу, маюць шанец далучыцца да беларускіх традыцый, ад якіх шмат хто ўжо адарваны (памерлі ўласныя бабулі ды дзядулі, не спраўляюць святаў…).

Традыцыйнае свята не прадугледжвае падзелу на гледачоў ды ўдзельнікаў. Таму, калі этнавандроўнік адначасова не журналіст і не заняты працай, то мае вялікі шанец быць уцягнутым у святочнае дзеянне. Возьмуць у карагод, паваляюць у жыце, дадуць насіць святочны рэквізіт, навучаць танчыць… Забаўлянкі на любы густ.

Каментары1

Цяпер чытаюць

У дакументах па «справе Эпштэйна» знайшлі сляды буйных грашовых пераводаў у Мінск. Зноў усплыло імя Карыны Шуляк44

У дакументах па «справе Эпштэйна» знайшлі сляды буйных грашовых пераводаў у Мінск. Зноў усплыло імя Карыны Шуляк

Усе навіны →
Усе навіны

Былая палітзняволеная Ганна Курыс: Я плакала, бо мне не далі ні з кім па-людску развітацца7

У Баранавічах 68‑гадовая пенсіянерка вырошчвала каноплі і піла з іх гарбату. Колькі далі?7

Золата ўпершыню ў гісторыі перавысіла 4500 даляраў за унцыю

Даляр па 3,3 рубля і павольны рост заробкаў. Чаго чакаць ад эканомікі ў 2026 годзе5

Музей вольнай Беларусі апублікаваў відэа, якое запісаў Мікіта Мелказёраў, перадаючы свае кроксы ў экспазіцыю

Загінуў Герой Украіны лётчык Аляксандр Шэмет: ён здзейсніў апошні авіяпрарыў на «Азоўсталь»3

Больш за 3400 беларусаў зрабілі ахвяраванні сям'і Мікіты Мелказёрава2

Беларусы расказалі, як іх падманулі ў БРСМ19

Адбылася масіраваная расійская атака. Пад ударам Кіеў, Жытомір, Роўна, Бурштын, Цярнопальшчына і Букавіна7

больш чытаных навін
больш лайканых навін

У дакументах па «справе Эпштэйна» знайшлі сляды буйных грашовых пераводаў у Мінск. Зноў усплыло імя Карыны Шуляк44

У дакументах па «справе Эпштэйна» знайшлі сляды буйных грашовых пераводаў у Мінск. Зноў усплыло імя Карыны Шуляк

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць