«Купіў першы фуд-трак за $5 тысяч і праз два месяцы адбіў яго». Гісторыя пра тое, як зарабляць на вулічнай ежы
Мінчук Зміцер Бяліхін усё свядомае жыццё прысвяціў грамадскаму харчаванню. Ён працаваў шэф-кухарам, адкрываў кавярню, аднак у нейкі момант змяніў ракурс інтарэсаў і 5 гадоў таму, купіўшы фуд-трак, вырашыў паспрабаваць сябе ў вулічнай ежы. Спадабалася так, што працуе да гэтага часу і пакідаць гэтую справу не збіраецца. У інтэрв'ю Onlíner Зміцер расказаў, як заходзіў у бізнэс і з якімі памылкамі сутыкаюцца навічкі.
«Мота-кафэ» праіснавала нядоўга, але сярод байкераў прагучала гучна»
Гісторыя героя на першы погляд можа здацца выверанай і лагічнай. Для пачатку скончыў каледж кулінарыі, скілы кухары навострываў у папулярнай кавярні Gurman на Камуністычнай, а затым ужо ў якасці сузаснавальніка запусціў некалькі асобных праектаў.
— Ведаеце, мне часам кажуць: «Вы ўжо нямала папрацавалі ў фуд-траку, вам пара ў стацыянарную ўстанову». Дык вось, стацыянар у маім жыцці быў, і гэта ўжо пройдзены этап, — усміхаецца Зміцер, які вонкава нагадвае мадэляў з малюначкаў у барбершопах. — Усё пачалося з невялікай прыдарожнай кавярні пры ўездзе ў Мінск. З ім было шмат пытанняў. І фармат здаваўся не такім, і месца — ля запраўкі — абралі сумнеўнае, але ў выніку, на мой погляд, праект аказаўся паспяховым, і праз 5 гадоў усё абярнулася тым, што разам з кампаньёнам адкрылі каля шыннага цэнтра ў Чыжоўцы «Мота-кафэ» — першую падобную ўстанову ў горадзе.
Першапачаткова мы хацелі зрабіць на гэтым месцы бістро, бо на МКАД не было годнага грамадскага харчавання, аднак я ў той момант захапіўся матацыкламі. Пасля пачаў падарожнічаць, бываў у Турцыі, удзельнічаў у злётах байкераў, а тады вырашыў укараніць гэтую тэматыку ў нашу ўстанову.
Для байкераў тут увялі зніжкавую сістэму, і любы, хто зайшоў у кавярню са шлемам, па зніжаным кошце мог заказаць сабе піцу. У выніку месца стала вельмі запатрабаваным сярод матацыклістаў, і побач з установай нават ладзілі мотаджымхану — хуткаснае манеўраванне паміж конусамі на адкрытай пляцоўцы. Аднак, як гэта нярэдка здараецца, адбыўся крызіс, пачаліся праблемы, партнёры разышліся ў поглядах на развіццё ўстановы, і Зміцер Бяліхін выйшаў з бізнэсу.
— Праз 1,5 года «Мота-кафэ» зачынілася. Тым не менш у мотакам'юніці яно прагучала гучна, хоць і прапрацавала не так доўга. Гэта быў добры аб'ект з класнай задумкай, але мы не вытрымалі, — падводзіць суразмоўца.
«Мне адразу спадабалася канцэпцыя пляцоўкі»
Доўга без справы Зміцер не сядзеў. У планах быў запуск бістро ў бізнэс-цэнтры, аднак усе карты зблытаў стары таварыш па Gurman, які прапанаваў у «Пясочніцы» набыць ужо гатовы фуд-трак.
На той момант стрытфуд яшчэ толькі пачынаў развівацца. Так, у Мінску ўжо праходзілі прыкметныя гарадскія пікнікі ад Vulitsa Ezha, стартавала «Пясочніца», аднак для грамадскага харчавання гэта быў па вялікім рахунку новы і для кагосьці рызыкоўны бізнэс. Нягледзячы на гэта, Бяліхін вырашыў паспрабаваць. Тым больш выдаткі аказаліся для яго не такімі значнымі: ён купіў гатовы фуд-трак за $5 тысяч і праз пару месяцаў адбіў яго.
— Мяне прыцягнуў фармат пляцоўкі. Ты прыходзіш, адпачываеш, слухаеш музыку, наведваеш нейкія іншыя мерапрыемствы, але за білет не плаціш і за гэтыя грошы можаш купіць недарагую і смачную ежу. Акрамя таго, тут быў арганізаваны добры маркетынг, быў трафік, і пляцоўка здалася мне ліквіднай, — рацыянальна тлумачыць свой прыход у стрытфуд Зміцер. — Я хутка вырашыў усе арганізацыйныя пытанні і ў канцы першага сезона ўжо пачаў працаваць. Гатаваў тады сэндвічы і хот-догі. Гэта быў класны прадукт. Ён падабаўся як мне, гэтак і наведвальнікам.
За 5 гадоў Зміцер працаваў пад зусім рознымі брэндамі. Пачынаў са Street Food City, але назва яму здалася грувасткай, і ён ад яе адмовіўся. Некалькі гадоў таму ў «Пясочніцы» ўсталявалі кантэйнеры і адзін з іх прапанавалі заняць Бяліхіну. Ён пагадзіўся. З таго часу Зміцер працуе пад сваім прозвішчам на шыльдзе Belihin.by, вырашыўшы персаналізаваць пункт, і гатуе дранікі.
— У кантэйнера ёсць шэраг пераваг: больш прасторы і месцы для захоўвання прадуктаў. З мінусаў — людзей больш прыцягвае машына. Але, па маіх назіраннях, фуд-корт працуе наступным чынам: з пачатку сезона людзі спрабуюць розную ежу, а затым пачынаюць купляць тое, што спадабалася, незалежна ад размяшчэння. Акрамя таго, мне хацелася заякарыцца. Усё ж у якасці арандатара кантэйнера цябе разглядаюць як больш стабільнага ўдзельніка пляцоўкі.
А чаму я перайшоў на дранікі? Я пераспрабаваў шмат канцэпцый і зразумеў: навошта лезці туды, дзе густа, калі магу прадаваць страву, якой рэальна бракуе на пляцоўцы.
Тым больш дранік — гэта сапраўды добры прадукт, яго ў «Пясочніцы» нідзе няма, і з ім можна эксперыментаваць. Да яго можна дадаваць і рыбу, і свініну, і ялавічыну, і рабро, і шашлык.
— Ясна, а як склаўся лёс вашых фуд-тракаў?
— Адзін тут жа здаю ў арэнду (у ім цяпер гатуюць бліны), другі пакуль стаіць без справы, ну і, акрамя таго, у мяне ёсць прычэп, з якім па выходных абслугоўваю выязныя мерапрыемствы. Вось, да прыкладу, нядаўна ездзіў на дрыфце ў «Раўбічы». З пункту гледжання эканомікі, гэта нядрэнныя паказчыкі, можна добра зарабіць. Але ёсць нюансы. Ты часта не ведаеш, што там за праграма, колькі чакаецца наведвальнікаў і, адпаведна, які патрэбны запас прадуктаў. Але адна з галоўных праблем — дэлегаванне паўнамоцтваў. Не ва ўсіх хлопцаў з маёй каманды атрымліваецца працаваць у выходныя, і часцей за ўсё еду я. І часта публіку вабіць, калі працую я сам, паколькі людзям падабаецца, што ім гатуе сам шэф.
За пяць гадоў у Бяліхіна ні разу не ўзнікала жадання закрыць месца. Пэўныя сумневы з'явіліся толькі ў пандэмію, аднак людзі, наадварот, сталі часцей бываць не ў памяшканнях, а на паветры, і наведвальнасць пляцоўкі была вельмі добрай.
Пры гэтым з розных падставаў побач з Бяліхіным час ад часу зачыняліся стрытфуд-пункты.
— Прычыны розныя, але, на мой погляд, асноўная — адсутнасць досведу. Усё ж немагчыма зварыць трубу, калі ты не зваршчык. Аднаго зварачнага апарата будзе мала, — разважае шэф. — Уваход у бізнэс сапраўды недарагі, але калі ты пачатковец і амаль нічога не разумееш у грамадскім харчаванні і гандлі, то будзе вельмі складана. Напрыклад, на пляцоўку прыходзілі хлопцы, якія нават не пралічылі, што іх абсталяванне не зможа выпякаць той аб'ём прадукцыі, які ім трэба прадаць. Я пытаю: «Дык а як вы пралічвалі?» У адказ пачуў: «А ніяк». Так што, заходзячы на фуд-корт, трэба ўсё аналізаваць і ўлічваць тую ж арэнду, якую даводзіцца плаціць. Так, памылішся ў любым разе, але лепш гэта зрабіць у плюс, чым у мінус.
«Ідэя ездзіць з фуд-тракам па фестывалях і адпачываць — гэта трызненне і ўтопія»
Стрытфуд можа прынесці нядрэнныя грошы, і мы не раз чулі пра ўладальнікаў фуд-тракаў, якія ляцелі пасля закрыцця сезона на зімоўку ў вырай. Бяліхін такіх людзей ведае, але падкрэслівае, што для такога адпачынку трэба добра папрацаваць.
— Той, хто ідзе ў стрытфуд, павінен разумець, што вольнага часу будзе мала. Я дастаткова працавіты, і так атрымліваецца, што адпачываю, калі ўсе мае сябры занятыя, і ў гэтым спецыфіка маёй працы. Як да гэтага ставяцца блізкія? А яны таксама ў тэме. Жонка, скажам так, падвозіць снарады, калі заканчваюцца прадукты. Сыну ўжо 18, і я яго таксама задзейнічаю ў працэсе…
Калі хочаш зарабіць у стрытфудзе, трэба шмат працаваць. Адпачынку будзе мала.
Я часта чую, маўляў, куплю фуд-трак, буду ездзіць па фестывалях і паралельна адпачываць. Але гэта ўтопія, трызненне. Так не атрымаецца. Не трэба разглядаць гэтую справу як нейкую весялосць. Так, ад яго можна кайфаваць, але гэта большае задавальненне ад рэалізацыі сваіх уласных ідэй.
У апошнія гады за кошт «Лідбір Двара» і «Найлепшай вуліцы» і канцэнтрацыя адкрытых фуд-кортаў у Мінску значна ўзрасла. І па прыкладзе шматлікіх калег Зміцер напэўна змог бы адкрыць яшчэ адно месца з дранікамі, але на гэта ў яго свой погляд.
— Мне падабаецца пляцоўка, дзе я працую, і за час, які правёў тут, я яе добра зразумеў. Іншыя стрытфуд-лакацыі таксама цікавыя, магчыма, там ёсць свае перавагі, але я абраў стратэгію не распыляцца, а засяродзіцца на канкрэтным аб'екце, з якога змагу атрымліваць максімум. Пры гэтым не выключаю, што ў будучыні паспрабую сябе ў нейкай стацыянарнай установе, калі, вядома, будзе цікавы праект.
Прадаецца легендарная кальянная, заснаваная Іванам Мураўёвым
Сетка «Вкусно — и точка», як высветлілася, паспела падпісаць дамову і выгрузіць частку прадукцыі для беларускіх рэстаранаў. Але яе не пусцілі
Былы ўладальнік бара «Каліноўскі» цяпер жыве ў Дубаі. Але яго думка: «Цяпер ідэальны час для інвестыцый у Беларусі»
Каментары