Эскперты сцярджаюць, што прычына ў эканоміцы і праліках дэмакратаў.
Як піша The Wall Street Journal, эканамісты сцвярджалі, што эканоміка ЗША на ўздыме, але многія амерыканцы з гэтым не згодны. Разрыў паміж афіцыйнымі данымі і паўсядзённым досведам стаў адной з прычын, па якой многія выбаршчыкі прагаласавалі за Дональда Трампа.
У той час як дэмакраты адзначалі паляпшэнне эканомікі, многія выбаршчыкі заставаліся песімістамі, апісваючы эканоміку як «зламаную». Звычайныя амерыканцы сутыкаліся з высокімі цэнамі на прадукты і паслугі, цяжкасцямі пры набыцці жылля і адчуваннем, што іх мары аб эканамічнай стабільнасці становяцца ўсё больш недасяжнымі.
Падчас прэзідэнцтва Байдэна інфляцыя рэзка ўзрасла, і хоць апошнім часам яна астыла, цэны застаюцца значна вышэйшымі, чым былі, калі Трамп пакінуў пасаду. Па даных Міністэрства працы спажывецкія цэны ў верасні гэтага года былі амаль на 20% вышэйшымі, чым у студзені 2021 года. Гэта найбольшы рост за адзін прэзідэнцкі тэрмін з часоў першых чатырох гадоў знаходжання на пасадзе Рональда Рэйгана (1981-1984).
Гнеў з-за інфляцыі захоўваўся, нягледзячы на няўхільны рост рынку працы і рост заробкаў. Нягледзячы на тое, што афіцыйна сярэдняя заработная плата апярэджвала інфляцыю, гэта не адпавядала чаканням значнай колькасці людзей.
96% выбаршчыкаў заявілі, што «высокія цэны на бензін, прадукты і іншыя тавары» былі адным з фактараў іх галасавання, паведамляе AP VoteCast.
Многія амерыканцы адчуваюць фінансавы ціск з-за высокіх працэнтных ставак. Паводле даных Федэральнай рэзервовай сістэмы, да пачатку павышэння ставак у 2022 годзе сярэдняя стаўка па крэдытных картах складала 14,6%, а да жніўня 2024 года, калі адбылося першае зніжэнне ставак, яна дасягнула 21,8%.
Працэнтныя стаўкі таксама выраслі на аўтакрэдыты і іпатэку: напрыклад, сярэдняя стаўка па 30-гадовай фіксаванай іпатэцы паднялася з менш за 3% у пачатку прэзідэнцтва Байдэна да 7,8% у мінулым годзе — узроўню, які не назіраўся дзесяцігоддзямі. Нядаўна стаўка знізілася да 6,7%, але па-ранейшаму застаецца высокай.
Цэны на жыллё таксама рэзка выраслі. Індэкс даступнасці жылля Нацыянальнай асацыяцыі рыэлтараў, які ўлічвае сярэднія цэны на дамы, стаўкі па іпатэцы і даходы сем'яў, паказвае, што даступнасць жылля цяпер на самым нізкім узроўні з пачатку 1980-х гадоў.
Менавіта на расчараванне і незадаволенасць простых амерыканцаў зрабіў стаўку Трамп, калі звяртаўся да выбаршчыкаў, абяцаючы вярнуць даступнасць жыцця і аднавіць веру ў «амерыканскую мару», заявіўшы, што пад яго наглядам «інфляцыя цалкам знікне».
Ён змог прыцягнуць выбаршчыкаў, якія лічылі, што краіна рухаецца ў няправільным напрамку і абвінавачвалі ў гэтым прэзідэнта Джо Байдэна. Харыс не змагла дыстанцыявацца ад Байдэна і прапанаваць свае ўласныя рашэнні праблем, што таксама адыграла ролю ў яе паражэнні.
Адпаведна апытанням, прыкладна 40% выбаршчыкаў заявілі, што эканоміка з'яўляецца іх галоўнай праблемай, нашмат апярэджваючы любую іншую праблему, і гэтыя выбаршчыкі аддалі перавагу Дональду Трампу ў суадносінах 60% да 38%.
Памылкі дэмакратаў
Па меркаванні экспертаў, на вынікі галасавання таксама паўплывалі памылкі дэмакратаў у арганізацыі і правядзенні сваёй выбарчай кампаніі.
Як піша WSJ, адной са стратэгічных памылак Дэмакратычнай партыі стала тое, што не было падрыхтаванае плаўнае пераключэнне на новае пакаленне лідараў.
Нягледзячы на абяцанне Байдэна перадаць эстафету, у ліпені Харыс была вылучана на перадавую без належнай падрыхтоўкі, што паставіла яе ў слабую пазіцыю перад кандыдатам, які ўжо валодаў трывалай падтрымкай сярод выбаршчыкаў.
Другой памылкай дарадцаў Харыс была іх вера ў тое, што для перамогі дастаткова прадэманстраваць, што Трамп не варты другога тэрміну. Яны спадзяваліся, што скандальныя выказванні Трампа згуляюць ім на руку і дапамогуць прадэманстраваць яго недастатковую кваліфікацыю. Аднак іх аптымізм аказаўся памылковым, паколькі выбаршчыкі былі больш заклапочаныя праблемамі інфляцыі і міграцыі, чым асабістымі якасцямі Трампа.
Яшчэ адной праблемай кампаніі Харыс стаў позні зварот да чарнаскурых, лацінаамерыканцаў і звычайных рабочых у штатах, якія вагаюцца. Меседж, які яна дасылала гэтым групам, быў недастаткова выразным і не пераканаўчым. Час для вырашэння гэтага пытання быў упушчаны, і з-за гэтага Харыс страціла падтрымку значнай часткі выбаршчыкаў.
Акрамя таго, Харыс не змагла дыстанцыявацца ад радыкальных рухаў унутры Дэмакратычнай парты, якія выступаюць, напрыклад, за скарачэнне фінансавання паліцыі і лібералізацыю міграцыйнай палітыкі.
Вынікам непрадуманай стратэгіі стала тое, што Камала Харыс страціла значную частку падтрымкі сярод розных груп выбаршчыкаў — і сярод мужчын, і сярод жанчын. Яна страціла частку галасоў сярод выбаршчыкаў з вышэйшай адукацыяй і моцна прайграла сярод тых, хто яе не мае, а гэта амаль 60 працэнтаў электарату.
У той жа час падтрымка Трампа сярод чарнаскурых выбаршчыкаў, якія традыцыйна галасуюць за дэмакратаў, узрасла ўдвая і склала 16%, а сярод лацінаамерыканцаў вырасла на 6 працэнтных пунктаў да 41%.
Харыс таксама страціла пазіцыі сярод выбаршчыкаў з гадавым даходам ніжэй за 100 тысяч даляраў, але выйграла сярод больш заможных груп, чый даход перавышае гэтую суму.
Такім чынам, незадаволенасць выбаршчыкаў бягучым станам спраў у краіне адыграла ключавую ролю ў перамозе Трампа, мяркуюць эксперты. Выбаршчыкі шукалі пераменаў і новага лідара, які мог бы прапанаваць альтэрнатыву дзейнай адміністрацыі.
Трамп здолеў пазіцыянаваць сябе як кандыдат, здольны ўнесці змены, што прыцягнула мноства выбаршчыкаў, у тым ліку тых, хто традыцыйна падтрымліваў Дэмакратычную партыю. Гэты запыт на перамены, нараўне з няздольнасцю Камалы Харыс дыстанцыравацца ад непапулярнага Байдэна і правільна выбудаваць стратэгію сваёй кампаніі, прывёў Трампа да перамогі.
Каментары