Як Лукашэнка вазіў мяне на заданьне
Цыбаты Зянон Станіслававіч мусіў доўга ўладкоўваць ногі. Затое даімчаў нас Аляксандар Рыгоравіч як вокам міргнуць... Піша Аляксандар Класкоўскі.
Учора, як рыхтаваў адзін артыкул, змарнаваў процьму часу, спрабуючы датэлефанавацца да некаторых апазыцыйных палітыкаў (ці знайсьці, на благі канец, хоць каго-небудзь зь іхніх прэсавых службаў). Мабільнікі паадключаныя! Далібог, ня шкодзіла б хлопцам павучыцца працаваць з журналістамі ў галоўнага палітычнага апанэнта.
Зараз, натуральна, любога боса зь дзяржаўных мэдыяў прэзыдэнт можа элемэнтарна выклікаць на дыван, і той у блін разаб'ецца.
А вось калі Лукашэнка быў дырэктарам саўгасу ды "проста" дэпутатам, то за ўвагу прэсы трэ' было яшчэ пазмагацца! І ён, варта аддаць належнае, не ленаваўся лішні раз паварушыцца, каб трапіць на газэтную паласу. Аберуч хапаўся за любую магчымасьць піяру і спрытна ствараў інфармацыйныя нагоды.
Яшчэ болей, аднойчы нават сам адвёз мяне на рэдакцыйнае заданьне.
Лета 91-га. Горача. Нават дзяржаўныя дзеячы не зважаюць на дрэс-код. У кулюарах Дому ураду бакавым зрокам заўважаю Зянона Пазьняка ў джынсах ды каўбойцы.
Там сама, у Доме ўраду, побач з Авальнай заляй, месцілася і рэдакцыя "Народнае газеты", у якой я толькі што стаў працаваць намесьнікам. (І па сёньня шчыра ўдзячны Іосіфу Сярэдзічу, тагачаснаму кіраўніку выданьня, якое хоць і лічылася парлямэнцкім органам, але ад пачатку ўзяло выразна дэмакратычны кірунак. Ён запрасіў мяне на працу адразу ж пасьля таго, як камсамол адхіліў ад пасады галоўнага рэдактара "Знамени юности".)
Дык вось, кліча Сярэдзіч:
— Табе — заданьне. Трэба зьезьдзіць на сустрэчу дэпутатаў з выбарцамі і зрабіць рэпартаж.
Называе адрэсу — нейкі дом культуры.
А ў мяне — зусім іншыя творчыя (а мо' і ня творчыя, ужо ня памятаю) пляны. Зрэшты, у рэдактара выбар невялікі, бо ўсе кабінэты пустыя: хто ў адпачынку, хто на піва цішком сышоў...
Карацей, стаю — локці кусаю: зноў, дурны працаголік, пад руку трапіўся!
— Іосіф Паўлавіч, гэта ж чортавы зубы! Дый машына рэдакцыйная зламалася...
— Не хвалюйся даражэнькі, транспарт дэпутаты паабяцалі ўзяць на сябе. Бяры нататнік і ляці на ганак!
Ужо на парозе ўдакладняю:
— Зь кім хоць паеду?
— З Пазьняком і Лукашэнкам!
Тандэм зусім не зьдзівіў. Тады будучыя антыподы выглядалі амаль што сябрамі. Пазьняк свайго антыкамунізму ня ўтойваў ад пачатку. А вось Лукашэнка менавіта ў тыя дні, калі КПСС захісталася (класьці на стол партбілеты стала нават модна), стаў з уласьцівым яму імпэтам бамбаваць атлусьцелую партакратыю, зьбіраючы багаты піяраўскі плён.
У прыватнасьці, у траўні 1991 году ён надрукаваў у "Народнай газеце" жорсткі артыкул "Дыктатура: беларускі варыянт?". Калі не памыляюся, пытальнік у назове паставіў наш галоўны рэдактар. Каб хоць трохі зьмякчыць уражаньне ад газэтнае "бомбы". Ледзь ці не пасьля кожнай вострай публікацыі яму пагражала адхіленьнем ад пасады рэакцыйная парлямэнцкая бальшыня.
А Лукашэнка ўсё даваў дыхту. У чэрвені ён абвесьціў пра стварэньне у Вярхоўным савеце групы "Камуністы Беларусі за дэмакратыю", чым выклікаў шаленства артадоксаў. Апатэозам дзейнасьці групы стане асуджэньне путчу ГКЧП.
Вось на такой глебе яны і зблізіліся на пэўны час зь лідэрам фракцыі БНФ (са слоў Валянціна Голубева, будучы прэзыдэнт нават хадзіў на пасяджэньні апазыцыі). Ня думаю, што Пазьняк лічыў Лукашэнку ідэйна блізкім, хутчэй — прагматычна разглядаў як палітычнага спадарожніка.
Факт тое, што ў той дзень абодва чакалі мяне на ганку Дому ўраду. Побач стаяў легкавік — наколькі памятаю, "Ніва". Тады можна было дэмакратычна пад'ехаць на саўгаснай машыне аж да самага ўрадавага будынку, які зараз адбіты ад вулічнага руху вялікай пешаходнай зонай.
Гаспадар "Нівы" расчыніў дзьверцы і стаў выбачацца за цесны салён. Сапраўды, цыбаты Зянон Станіслававіч мусіў доўга ўладкоўваць ногі...
Затое даімчаў нас Аляксандар Рыгоравіч як вокам міргнуць.
Вось так шчыраваў будучы прэзыдэнт дзеля некалькіх радкоў у газэце!
На самой жа сустрэчы з выбарцамі гучалі патэтычныя словы пра тое, што яшчэ трохі — і недэмакратычная сыстэма будзе зламаная (карацей, практычна тое самае, што зараз прамаўляюць на апазыцыйных мітынгах). Прычым Лукашэнка выглядаў бадай што болей радыкальна.
А Пазьняк мусіў раз-пораз адбівацца ад вэрбальных наскокаў нейкай гістэрычнае кабеты.
Потым, у кулюарах, выціраючы лоб, зьедліва пажартаваў:
— Мусіць, тая пані не задаволеная ўсім на сьвеце, пачынаючы ад свайго мужа!
Аляксандар Рыгоравіч жарт ацаніў.
Пройдзе колькі часу, і іхнія стасункі набудуць ужо зусім не жартоўны характар.
А тады Пазьняк з Лукашэнкам стаялі побач і сьмяяліся. Яны былі задаволеныя. Калі не зважаць на эксцэнтрычную кабету, то сумесны выступ прайшоў на ўра.
У мяне і па сёньня перад вачыма гэтая палітычная ідылія.
Але ўсе ідыліі хутка сканчаюцца.
Каментары