«У часе ўсіх нашых спатканняў, калі заходзіла гаворка пра гэтае месца, у Андрэя камянеў твар» — жонка Скурко
Паўліна Скурко, жонка асуджанага нашаніўца Андрэя Скурко, дзеліцца сямейнай гісторыяй, як з пакут, любові, бяды і радасці з'яўляюцца сонечныя дзіцячыя вершы Андрэя.
Яшчэ на сустрэчы ў Магілёве тыдзень таму Андрэй сказаў такое. Калі ён ужо з рэчамі выходзіў з камеры Валадаркі, то ўспомніў, як па першым часе ў гэтай камеры паўтараў сабе:
«Аднойчы я выйду адсюль і больш ніколі сюды не вярнуся. І цяпер я стаяў у дзвярах і думаў: вось, я адсюль выходжу», — кажа Андрэй. Гэтак жа будзе і з магілёўскай турмой, і з усімі наступнымі этапамі.
І праведзены там час будзе здавацца не месяцамі, а тыднямі.
Не ведаю, як далей, але ў мяне (мусіць, праз стрэс) таксама няма адчування, што прайшло 9,5 месяцаў. Хутчэй, тыдняў.
Сёння хачу падзяліцца адным з першых Андрэевых турэмных вершыкаў — цяпер яго таленавіта перарабілі ў мульцік (паклон артысту і мастаку), змяшчу яго ў каментарыі.
Андрэй пісаў вершыкі на паштоўках, якія я перадавала. У першыя тыдні ў мяне ўнутры быў вэрхал, але трывала сядзела думка, што канверты і паштоўкі — рэчы першай неабходнасці:) І мы з Наташай, жонкай Андрэя Дынько, у першыя дні пасля затрымання хлопцаў пайшлі на паштамт.
Хоць гэта не мела ніякага сэнсу — пісаць лісты з Акрэсціна яны не маглі — але нам здавалася: вось-вось іх перавядуць на Валадарку, і тады адразу трэба, каб былі напагатове канверты і паштоўкі перадаць:)
Помню свой стан: галава затуманеная, у горадзе спёка +35, адчуванне нерэальнасці. Але мышцы рук і ног страшна ныюць ад стрэсу — нагадваюць, што гэта не сон.
У крамцы ў канцы залы набіраю стос паштовак са звярамі.
Пра кожнага з іх у нас ёсць сямейны жарт, і ўсе яны ўспамінаюцца, пакуль дзяўчына на касе перакладвае і прабівае мой набор.
Два тыдні хлопцаў трымалі ў акрэсцінскай катавальні. Перадачы там прымаюць па чацвяргах. Адбываецца гэта знешне вельмі прыстойна: нешта адбракоўваць — «алей мы не бяром, ды і нашто яму алей», нешта раяць — «што ж вы не купілі яблыкі, мы ж іх бяром!» («а на мінулым тыдні, мне расказвалі, вы не бралі…» — заўважаю я).
Чынна завяраюць родных, што ўсё перададуць у той жа дзень.
Насамрэч, перадачы нашым хлопцам аддалі толькі праз восем дзён, пераводзячы ў СІЗА на Валадарцы.
Для сяброў не з Беларусі патлумачу. Гэта такая асобная форма здзеку ў мінскім ізалятары часовага ўтрымання на вуліцы адважнага лётчыка Акрэсціна: прымаць перадачы — але аддаваць іх толькі пры пераводзе або вызваленні; не даваць вязням матрацы, падушкі і тыднямі не выводзіць на прагулкі і ў душ; а яшчэ двойчы на ноч цябе будзяць, і трэба ўстаць ды назваць сваё прозвішча. Калі пішаш на гэта скаргу, атрымліваеш адказ: праведзеная праверка, парушэнняў не выяўлена.
Усе ведаюць пра гэта.
І з гэтым немагчыма нічога зрабіць.
Але трэба запамінаць.
Падчас усіх трох нашых спатканняў, калі заходзіла гаворка пра гэтае месца, у Андрэя камянеў твар…
Карацей, акрамя арэхаў, дзіцячай пасты (каб не займаць вагу вялікім цюбікам — перадачу ж прымаюць усяго 2 кг!), нейкага пячэння ды дыябетычнага хлеба (у музеі сям’і захаваўся бланк з поўным пералікам), я паклала часопісы «Нэшнл Джэагрэфік» і некалькі паштовак.
«А гэта што?»
«Ну, вы разумееце, гэта дзіця тату перадавала… Прыміце, глядзіце, яны чыстыя…» Хлопец-прыёмшчык нахмурыўся…
Так да Андрэя паляцелі першыя чатыры паштоўкі: Мыш, Заяц, Дзік і Лось, герой сённяшняга верша.
(Можа, варта было сказаць ахоўніку на Акрэсціна праўду: вазьміце, гэта нашы сямейныя мемы? У той момант здавалася, што трэба быць максімальна зразумелай яму, гаварыць спакойна, мякка. Хаця на справе нішто не ўплывае ні на што. Прывычная нам формула жыцця:))
Паштоўкі з ласём і кампаніяй Андрэй убачыў больш як праз тыдзень па дарозе ў следчы ізалятар на Валадарку — з тэмпературай і запаленнем у лёгкіх.
Не знаю, ці яны яго ў той момант падтрымалі — і ці нешта ўвогуле магло яго тады падтрымаць.
Адвакатка ў тыя дні пазваніла мне са словамі: я пад падпіскай, нічога не магу сказаць, але выглядае Андрэй кепска. Ён прасіў вам не гаварыць, але ён заўжды падчас нашых сустрэч быў такі вясёлы, а цяпер не ўсміхаецца і бачна, што яму цяжка і блага.
Я сёння ўспамінаю яе маналог — я слухала, гуляючы з малым па станцыі «Ждановічы», гледзячы цягнікі — і я не магу зразумець, чаму не запанікавала. На цяперашнюю галаву — гэта ж разгар кавіду, мы не прышчэпленыя (усё чакалі пфайзера), страшныя ўмовы і нулявое лячэнне… Але помню, што пасля званка прыйшла толькі дзікая стома ў нагах і руках, расстройства і думка: «Блін, бедны Андрэйка».
Але — пару дзён кропельніц, таблетак і пасцельнага рэжыму (з матрацам!) у бальніцы СІЗА, і мой каханы ўжо не толькі ацаніў Лася з кампаніяй, але і натхніўся:)
«Лось з пірагамі» прыляцеў у другім ці трэцім лісце.
Натхніцеся і вы.
Век так не будзе. Перажывём і яшчэ больш умацуемся.
- Галоўны рэдактар «Нашай Нівы» Ягор Марціновіч і кіраўнік аддзела рэкламы Андрэй Скурко знаходзяцца за кратамі з 8 ліпеня 2021 года.
- 15 сакавіка яны былі асуджаныя да двух з паловай гадоў калоніі праз абсурднае абвінавачванне ў «нанясенні маёмаснай шкоды без прыкмет крадзяжу, здзейсненае групай асобаў па папярэдняй змове, у буйным памеры».
- У красавіку нашаніўцаў перавялі ў СІЗА Магілёва. Яны будуць знаходзіцца там на час разгляду апеляцыі.
Падтрымайце Андрэя і Ягора лістамі:
СТ-4, Магілёў, вул. Крупскай, 99А, 212011.
Скурко Андрэю Генадзевічу,
Марціновічу Ягору Аляксандравічу.
Каментары