Гэта — вынік шасцігадовай супрацы між прыватнымі асобамі і некамерцыйнымі арганізацыямі, Bractwo Bartne ў Польшчы і Братэрства босых бортнікаў у Беларусі, піша Зялёны партал.
Чытайце таксама: Беларускае і польскае бортніцтва ўнеслі ў Спіс нематэрыяльнай спадчыны ЮНЕСКА
Да XIX стагоддзя бортніцтва было найбольш распаўсюджаным відам пчалярства ва тэрыторыі былой Рэчы Паспалітай і Вялікага Княства Літоўскага. Нягледзячы на развіццё тэхналогій пчалярства, гэтая традыцыя добра захавалася ў сельскіх раёнах Паўднёва-Усходняй Беларусі і ў некаторых невялікіх вёсках Падляшскага раёна Польшчы.
«Гэта наша супольная спадчына, тое, чым мы можам дзяліцца разам, што аб'ядноўвае нашы нацыі і дазваляе нам сказаць: «Гэй, мы ганарымся гэтым!» Я ведаю, што без носьбітаў з Беларусі ў нас не было б дастаткова матывацыі для падтрымання і развіцця бортніцтва ў Польшчы», — гаворыць Пётр Піласевіч, заснавальнік Bractwo Bartne ў Польшчы.
Абедзве арганізацыі спадзяюцца, што гэта прызнанне не з'яўляецца фінальнай кропкай — гэта пачатак новай дзейнасці, працяг старых традыцый і захаванне культурнай тканіны для будучых пакаленняў. Гэта ўстойлівае развіццё творчых практык, рамёстваў, ведаў у грамадстве і перадача культуры бортніцтва ў грамадства і будучыню.
«Самае галоўнае было атрымаць згоду супольнасці бортнікаў на ўключэнне ў спіс і пачуць ад іх уласную пазіцыю: ці павінна бортніцтва стаць нематэрыяльнай культурнай спадчынай і надалей захоўвацца. Падчас дзвюх экспедыцый мы апыталі каля 50 сем'яў бортнікаў і ўсе ў адзін голас сказалі: «Гэта важная справа! Бортніцтва павінна працягваць існаваць!» — кажа Іван Осіпаў, заснавальнік «Братэрства босых бортнікаў» у Беларусі. — Пасля такіх шчырых слоў нашай камандзе спецыялістаў стала зразумела, што трэба ісці далей і працаваць над тым, каб бортніцтва стала нематэрыяльнай культурнай спадчынай чалавецтва».
Каб дадаць бортніцтва у Нацыянальны спіс Беларусі, спатрэбілася шмат працы: пагутарыць з бортнікамі, запісаць больш за 20 гадзін відэаінтэрв'ю, зрабіць больш за 3000 фотаздымкаў і больш за 20 гадзін аўдыя.
Для беларускай супольнасці ўключэнне з’явы ў спіс ЮНЕСКА вельмі важнае, нават важнейшае, чым для экспертаў — гэта пераасэнсаванне практыкі, яе новы важны статус у грамадстве, што вельмі важна для супольнасці і навакольнага асяроддзя на мясцовым, нацыянальным узроўні і за мяжой.
У беларускага і польскага бортніцтва шмат агульнага, паказваюць працы прафесара Кшыштафа Хейке, суаўтара ўнясення з'явы ў Нацыянальны спіс Польшчы. Ён зафіксаваў і сфатаграфаваў бортнікаў па ўсёй Польшчы, Беларусі і Украіне, убачыўшы агульныя прылады, мову, спосаб разумення прыроды і пчол. Падобныя традыцыі і практыка, нягледзячы на тое, што супольнасці жылі ізалявана адна ад адной.
Цяпер чытаюць
Стала вядома пра смерць 41-гадовага былога палітвязня з Гродна Аляксея Аўсюкевіча3
Каментары