«Галоўны прынцып — не баяцца рабіць памылкі». Беларусы ў эміграцыі расказалі, як даюць сабе рады з вывучэннем моў
Выданне Deutsche Welle паразмаўляла з беларусамі ў эміграцыі пра тое, як і для чаго яны вучаць замежную мову ў краінах пражывання. Некаторыя з іх падзяліліся сваім сакрэтам паспяховага заглыблення ў моўнае асяроддзе.
«Я пачала вучыць нямецкую ў машыне, калі мы ехалі ў Швейцарыю: спампавала праграму для вывучэння мовы, глядзела відэаўрокі», — распавядае Іна Зайцава, якая праславілася як «бэчэбэ-нявеста», бо выходзіла на пратэсты 2020 года ў Беларусі ў бел-чырвона-белай вясельнай сукенцы.
У канцы 2020 года жанчыне з сям'ёй давялося эміграваць ва Украіну. Улетку 2022 года ні яна, ні яе муж не змаглі прадоўжыць там ДНЖ і вырашылі пераехаць у Швейцарыю. «Я разумела, што няма часу раскачвацца, што я павінна паклапаціцца пра сваю сям'ю, пра дзяцей, што мне патрэбна праца», — распавядае беларуска.
Іна Зайцава: «Чытаю ўжо чацвёртую кнігу на нямецкай мове»
Па словах Іны, у Швейцарыі можна знайсці працу і без ведання мовы, але нізкааплатную. Таму спачатку Іна займалася самастойна па дзве-тры гадзіны на дзень, пазней — дыстанцыйна з рэпетытарам.
«Мы не сталі чакаць бясплатных курсаў, нанялі сваю сяброўку для індывідуальных урокаў. Я і мой муж займаліся па паўтары гадзіны чатыры разы на тыдзень», — распавядае жанчына. Акрамя таго, з яе слоў, быў і «велізарны кавалак самастойнай працы».
«Мы падзялілі дзень: паўдня муж сядзіць з дзецьмі, паўдня — я. Мы не працавалі, нам далі дапамогу і жыллё. Я прачыналася і паўдня займалася толькі мовай, нічым іншым», — успамінае Іна.
За першыя паўгода беларуска пацвердзіла веданне нямецкай мовы на ўзроўні А2. Потым пайшла на прафесійныя курсы па прыбіранні.
«У Швейцарыі ёсць дыпломы для любога ўзроўню працы. З самых простых мне больш за ўсё падабаецца прыбіранне, — тлумачыць суразмоўца. — На курсах узровень мовы пачаў расці, таму што там не было рускамоўных».
Выкладчыкі дзівіліся таму, што за сем месяцаў Іна змагла вывучыць нямецкую мову. Цяпер яна працуе як індывідуальны прадпрымальнік, занятая тры дні на тыдзень, каб заставаўся час для вывучэння мовы.
«Мой узровень нямецкай мовы вырас да сярэдняга: я гляджу фільмы з субцітрамі, чытаю ўжо чацвёртую кнігу на нямецкай, па-ранейшаму адпрацоўваю граматыку», — распавядае Іна.
Яна плануе за год дасягнуць узроўню мовы вышэй за сярэдні і паступіць у Швейцарыі ў магістратуру па спецыяльнасці «псіхалогія».
«Як толькі хочацца ленавацца, успамінаю, што магістратуру прыйдзецца адкласці яшчэ на год, таму ўвесь вольны час я аддаю нямецкай. Гэта зубрэнне ў найлепшым сэнсе гэтага слова, як хацеў мой тата, калі мне было гадоў 14», — жартуе «бэчэбэ-нявеста».
Навуковец Алег Дарашэвіч вывучыў літоўскую мову ў 68 гадоў
Вучоны Алег Дарашэвіч у Беларусі кіраваў праектам па ранняй дыягностыцы хранічных захворванняў. У 2020 годзе ён збіраў подпісы за вылучэнне Валерыя Цапкалы кандыдатам у прэзідэнты. За ўдзел у пратэстах атрымаў 14 сутак адміністрацыйнага арышту і штраф і ў 68 гадоў вымушаны быў з'ехаць з Беларусі. Цяпер ён жыве ў Літве, уцягнуўся «ў грамадскую працу з беларускай дыяспарай», кансультуе беларусаў у пытаннях здароўя. А яшчэ за некалькі месяцаў вывучыў літоўскую.
Алег Дарашэвіч прызнаецца, што планаваў пачаць у Літве медычную практыку, але атрымаць ліцэнзію, на жаль, не змог — праз адсутнасць шэрага дакументаў, якія пры затрыманні ў 2020 забралі беларускія сілавікі. Аднак, дзякуючы мове, з ягоных слоў, «сацыялізацыя ў літоўскім грамадстве прайшла паспяхова».
У вывучэнні літоўскай мовы беларускаму навукоўцу дапамагла методыка балгарскага прафесара Лазанава, пра якую ён даведаўся яшчэ ў юнацтве. Сутнасць метаду — глыбокае заглыбленне ў моўнае асяроддзе.
Таму пасля пераезду ў Літву беларус перш за ўсё запісаўся ў бібліятэку, праводзіў там па шэсць гадзін — слухаў выступы мясцовых палітыкаў, якія захоўваюцца ў фондах бібліятэкі, перакладаў іх на рускую, склаў па іх для сябе навучальны дапаможнік. Алег прызнаецца, што ўжо праз месяц пачаў разумець мову.
«Самы цяжкі момант — практыка. Каб пачаць гаварыць, трэба спрабаваць. Я стаў размаўляць, хадзіць на нейкія мерапрыемствы, адпрацоўваў моўныя канструкцыі. Галоўны прынцып — не баяцца рабіць памылкі», — упэўнены беларус.
IT-спецыяліст Андрэй: «Хацеў разумець літоўскую хаця б на пачатковым узроўні»
Андрэй (імя змененае) працуе ў сферы IT і жыве ў Літве з сакавіка 2022 года. Адразу пасля пераезду мужчына пайшоў на анлайн-курсы літоўскай мовы для замежнікаў.
«Хацеў разумець мову хаця б на пачатковым узроўні, каб проста чытаць надпісы. На мой погляд, у самым пачатку важна вывучыць нейкія агульныя фразы, а таксама лічэбнікі, каб паразумецца ў краме або зразумець прагноз надвор'я па радыё», — распавядае Андрэй.
Беларус кажа, што наведваў курсы тры месяцы, потым пакінуў, бо не было часу, «трэба было падцягваць англійскую, якая патрэбная для працы». Пры гэтым Андрэй працягвае вучыць літоўскую «пасіўна»: чытае нешта ў інтэрнэце, стараецца выкарыстоўваць мову ў бытавых сітуацыях.
«Спрабую, напрыклад, у краме нешта пытацца на літоўскай. Часам мне складана зразумець, што мне адказваюць, але, прынамсі, я практыкую, — адзначае Андрэй. — Калі дыялог доўгі, я прашу перайсці на англійскую або рускую».
Па назіраннях суразмоўцы, прыкладна палова яго калег, якія пераехалі ў Літву, сталі вучыць мову. Ён мяркуе, што многія беларусы не вучаць літоўскую, бо не ведаюць, як доўга яшчэ будуць заставацца ў гэтай краіне, да таго ж «у Вільні амаль усе ведаюць альбо рускую, альбо англійскую», што зніжае «стымул для вывучэння літоўскай».
Лекарка Вольга: «Я стымулявала сябе на зносіны на польскай»
Лекарка Вольга (імя змененае) пераехала ў Польшчу два гады таму. Мову пачала вучыць на анлайн-курсах за некалькі месяцаў да эміграцыі. Пасля пераезду беларуска інтэнсіўна займалася з рэпетытарам і старалася пагрузіцца ў моўнае асяроддзе.
«У тыдзень было чатыры ўрокі і, безумоўна, пачаліся жывыя зносіны, — распавядае суразмоўца. — Напрыклад, перад паходамі да мясцовых лекараў ці ў нейкія ўстановы я пісала ў нататніку касцяк размовы. Так я стымулявала сябе на зносіны, таму што без яго выніку не будзе».
Што тычыцца вывучэння медыцынскай лексікі, то беларусцы дапамагло чытанне прафесійнай літаратуры. Вольга кажа, што калі ў яе не было рэпетытара, то вучыла мову самастойна: глядзела фільмы, чытала, слухала аўдыякнігі.
«У Польшчы шмат бясплатных курсаў, напрыклад, пры бібліятэках, але гэта вельмі павольны тэмп вывучэння, да таго ж такі фармат мне не падыходзіць праз графік працы», — прызнаецца беларуска.
Поспехаў у новай мове, перакананая Вольга, можна дамагчыся толькі пры комплексным падыходзе і працяглым вывучэнні, але пры гэтым важна і не перагружаць мозг.
«Хай у мяне цяпер сярэдні ўзровень граматыкі, але мне важна, што я разумею людзей, а яны разумеюць мяне», — адзначае суразмоўца.
Чытайце таксама:
У Польшчы абавяжуць кіроўцаў-замежнікаў здаваць экзамен па польскай мове
Беларусы распавялі, як вывучылі эстонскую мову — зусім не падобную да нашай
Каментары