Пад Слуцкам будуюць сакрэтны вайсковы завод — збіраюцца рабіць 240 тысяч снарадаў штогод для патрэб Расіі
На сакрэтны аб’екце пад шыфрам «Участак», які будуецца ў Слуцкім раёне, збіраюцца наладзіць серыйную вытворчасць боепрыпасаў поўнага цыкла. «Белпол» расказвае, што пра гэта вядома.

Хто за гэтым стаіць
Паводле звестак, якія атрымаў «Белпол», сакрэтны аб’ект на тэрыторыі Слуцкага раёна будуюць праз спецыяльна створаную юрыдычную асобу — ЗАТ «Завод корпусных вырабаў» (ЗКВ).
Як стала вядома з атрыманых дакументаў, заснавальнікамі прадпрыемства выступілі два дзяржаўныя гіганты: ААТ «Волатаўта» і «Завод дакладнай электрамеханікі».
Хоць Аляксандр Лукашэнка падпісаў сакрэтнае распараджэнне №181 аб стварэнні гэтага аб’екта ў лістападзе 2023 года, актыўная падрыхтоўка, закупка ліній і замежныя камандзіроўкі пачаліся як мінімум за паўгода да афіцыйнага загаду. Адміністрацыя завода, каб пазбегнуць небяспекі, размясцілася ў цэнтры Мінска на вуліцы Захарава, 76, а кіраваць працэсам быў прызначаны Дзмітрый Караткевіч, былы намеснік дырэктара «Волатаўта». Канец будаўніцтва запланаваны на снежань 2026 года.

Што вядома пра месца будоўлі
Месца для будучага завода абралі каля вёсак Паўлаўка і Шышчыцы ў Слуцкім раёне. У 1996 годзе на тэрыторыі Цэнтра ўтылізацыі элементаў ракет, які ў той час там знаходзіўся, адбыўся пажар, у выніку якога здэтанавала звыш 1200 умоўных вагонаў боепрыпасаў.
Паводле даных «Белпола», нават праз дзесяцігоддзі гэтая зямля застаецца небяспечнай. Падчас выкарчоўвання пнёў і зняцця грунта будаўнікі працягваюць знаходзіць боепрыпасы, якія не разарваліся, дзясяткамі, што моцна тармозіць працы. Сапёры Міністэрства абароны праводзяць толькі паверхневую ачыстку глебы на глыбіню да 30 сантыметраў, у той час як неразарваныя снарады знаходзяцца значна глыбей.
Гэта ўжо прывяло да засакрэчаных інцыдэнтаў. У пачатку снежня пры загрузцы адходаў бетону ў драбнільную машыну адбыўся выбух боепрыпасу і ўзгаранне самой драбнільнай машыны, што ледзь не каштавала жыццяў будаўнікам.
240 тысяч снарадаў штогод для патрэб Расіі
Згодна з тэхнічнай дакументацыяй, да якой атрымалі доступ расследвальнікі, аб’ект разлічаны на 50 гадоў працы. Яго асноўная задача — начынка снарадаў выбухоўкай і іх зборка.
На пачатковым этапе завод павінен выпускаць 120 тысяч рэактыўных снарадаў для сістэм «Град» (калібр 122 мм) і 120 тысяч артылерыйскіх стрэлаў калібра 152 мм у год. Расследвальнікі звяртаюць увагу на тое, што адзіным заказчыкам гэтай прадукцыі з’яўляецца Расія.

Згодна з атрыманымі дакументамі, расійскае акцыянернае таварыства «Технодинамика» забяспечвае аб’ект лініяй для парцыйнага прэсавання артылерыйскіх снарадаў і галаўных частак ракет для сістэм «Град».
У сваю чаргу, 20 снежня 2023 года «Завод дакладнай электрамеханікі» заключыў дамову з кітайскай кампаніяй China National Electronics Import & Export Corporation на пастаўку лініі па снаражэнні галаўной часткі рэактыўнага снарада калібра 122 мм.
Дадаткова да працэсу прыцягнута кітайская кампанія ALIT (Aerospace Long-March International Trade), якая адказвае за тэхналагічнае навучанне беларускага персаналу.
Паводле планаў, першае абсталяванне павінна быць дастаўлена на аб’ект да красавіка 2026 года, а беларускія інжынеры ўжо праходзяць навучанне на аналагічных вытворчасцях у Кітаі і Расіі.
Хто яшчэ ўдзельнічае ў праекце
Аднак самай вострай праблемай застаецца адсутнасць уласнай хімічнай сыравіны. Крытычная залежнасць ад імпарту вымушае шукаць пастаўшчыкоў трацілу і гексагену ў Іране і Пакістане. Мінск спрабуе дамовіцца аб перадачы тэхналогій вытворчасці «поўнага цыкла», каб стварыць аўтаномную базу выбуховых рэчываў у Беларусі.
Перад Міністэрствам прамысловасці і Дзяржаўным ваенна-прамысловым камітэтам пастаўлена задача тэрмінова асвоіць тэхналогіі вытворчасці выбухоўкі і пораху на тэрыторыі Беларусі. Да гэтай працы прыцягнуты канцэрны «Беллесбумпрам», «Белнафтахім» і «Беллегпрам». Асаблівая роля адводзіцца Аршанскаму ільнокамбінату, які павінен наладзіць вытворчасць цэлюлознай сыравіны для далейшага вырабу пораху.
Для навуковага суправаджэння праекта прыцягнуты спецыялісты Інстытута хіміі новых матэрыялаў Акадэміі навук і Беларускага дзяржаўнага тэхналагічнага ўніверсітэта (БДТУ).
Непасрэдна ў БДТУ адкрыта новая спецыяльнасць — «Хімічная тэхналогія энерганасычаных матэрыялаў і вырабаў». Яна ўключае два профільныя напрамкі: «тэхналогія порахаў, цвёрдых ракетных паліваў і вырабаў» і «тэхналогія выбуховых рэчываў і вырабаў». У 2025 годзе адбыўся першы набор студэнтаў.

Паводле звестак «Белпол», Мінскі падшыпнікавы завод ужо пачаў рыхтаваць карпусы снарадаў калібра 152 мм, Маладзечанскі завод парашковай металургіі наладжвае выпуск узрывальнікаў да рэактыўных снарадаў, а заводы «БМЗ», «БелАЗ» і «Легмаш» задзейнічаны ў пастаўках механічных камплектуючых.
Расследаванне паказала, што ў праект уключана нават пенітэнцыярная сістэма: у папраўчых калоніях арганізавана вытворчасць драўляных скрынь для транспартавання гатовых боепрыпасаў.
Каментары
Адкуль у Белпола звесткі, "што адзіным заказчыкам гэтай прадукцыі з’яўляецца Расія"?
Можна прывесці скрыншоты-пруфы?
Можа Лукашэнка хоча зарабляць грошы для сваёй сямейкі на продажы зброі ў вышэйпералічаныя краіны, якія выкарыстоўваюць "Грады"?
Прапануеце атакаваць ракетамі папраўчыя калоніі?