Культура44

Беларускую мову ўратуюць «Фэйсбук» і «Вконтакте»?

ЮНЭСКА адзначае вялікую ролю сацыяльных сетак у захаванні «слабых» моваў.

З прыкладна 7000 моваў свету палова можа знікнуць да канца стагоддзя, лічаць лінгвісты. Беларуская, паводле экспертаў ЮНЭСКА, таксама знаходзіцца ў небяспецы.
Аднак даследчыкі, што займаюцца мовамі, якім пагражае знікненне, зрабілі выснову, што
захаванню моваў спрыяюць такія лічбавыя тэхналогіі глабалізацыі як сацыяльныя сеткі і нават простыя эсэмэскі.

Атлас «Мовы свету ў небяспецы», складзены ЮНЭСКА, аднёс беларускую да «слабых».
Гэткі ж статус маюць такія мовы, як латгальская ў Латвіі, ніжнесаксонская ў Нямеччыне і башкірская ў Расеі.

Аднак

лінгвісты нядаўна заўважылі пазытыўную тэндэнцыю: мовы пачалі выкарыстоўваць сацыяльныя сеткі і sms, «каб пашырыць сваю ролю і прысутнасць сярод іншых моваў свету».
Аб гэтым гаворыць прафесар лінгвістыкі і сябра Нацыянальнага геаграфічнага таварыства Вялікабрытаніі Дэвід Харысан, перадае BBC.

«Цяпер мы заўважаем пазітыўнае ўздзеянне глабалізацыі. Мова, на якой размаўляе толькі 50 чалавек у аддаленай кропцы свету, атрымлівае шанец быць пачутай у сусветным маштабе», — лічыць прафесар.

Да прыкладу,

індзейцы Паўночнай Амерыкі карыстаюцца сацыяльнымі сеткамі для адраджэння цікавасці сярод моладзі да роднай мовы. А ў Туве ў Расеі стварылі прыстасаванне для айфону, з дапамогай якога можна праверыць вымаўленне словаў на тувінскай мове.
Тувінская мае гэткі ж самы статус «слабой», як і беларуская.

Адзін з носьбітаў такіх знікаючых гаворак Альфрэд Лэйн размаўляе на мове Сілэтс Ды-іні, якая была распаўсюджаная сярод індзейцаў у штаце Арэгон у ЗША. «Да нас прыйшлі лінгвісты, якія вызначылі, што наша мова асуджаная на знікненне. Але ўсё племя і наша рада вырашылі, што гэтага не будзе. І мы распрацавалі план па адраджэнні мовы ў даліне Сілэтс», — распавядае ён.

Індзейцы змагаюцца за захаваньне сваёй мовы праз стварэнне электронных аўдыёслоўнікаў, а таксама з дапамогай сацсетак.

Прафэсар Харысан разважае, што

не ўсе мовы здолеюць выжыць нават з дапамогай Facebook, многія з іх знікнуць са смерцю апошніх носьбітаў. Адбудзецца гэта ўжо праз тры-чатыры пакаленні.

Аднак, на яго думку, новыя лічбавыя тэхналогіі дапамогуць захаваць многія рэдкія мовы, якія яшчэ некалькі гадоў таму, падавалася, не мелі шанцаў на выжыванне.

Каментары4

Цяпер чытаюць

Што людзі кажуць аб праездзе праз «Брузгі» і «Бераставіцу» і чаму ў апошняй стаяць па 12 гадзін2

Што людзі кажуць аб праездзе праз «Брузгі» і «Бераставіцу» і чаму ў апошняй стаяць па 12 гадзін

Усе навіны →
Усе навіны

Дональд Туск пацвердзіў: чыгунка Варшава — Люблін пашкоджаная ў выніку дыверсіі17

Пенсіянерка паблытала педалі і пабіла сем аўтамабіляў у Мінску ВІДЭА7

Польскае МЗС чакае ўбачыць наступствы адкрыцця двух КПП «у найбліжэйшыя тыдні і месяцы»18

Том Круз нарэшце атрымаў «Оскар»: яму ўручылі ганаровую ўзнагароду за ўнёсак у кіно5

У Мінску пачалася мадэрнізацыя незвычайнага аб'екта: абсерваторыі Планетарыя ў парку Горкага1

У Мінску прадаецца кватэра ў доме, у якім нарадзіўся Максім Багдановіч3

Гэты рамонт каштаваў мінчукам амаль $100 000. Як думаеце, ён таго варты?12

Хто той рэдактар беларускай Вікіпедыі, якога пасадзілі на два гады за «дыскрэдытацыю Беларусі»26

Valve прэзентавала новую гульнявую кансоль. Ці зможа яна канкураваць з Xbox і PlayStation?2

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Што людзі кажуць аб праездзе праз «Брузгі» і «Бераставіцу» і чаму ў апошняй стаяць па 12 гадзін2

Што людзі кажуць аб праездзе праз «Брузгі» і «Бераставіцу» і чаму ў апошняй стаяць па 12 гадзін

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць