Санкцыі на словах? Краіны Балтыі рэзка павялічылі гандлёвы абарот з Беларуссю, аб'ёмы б'юць усе рэкорды
Экспарт Беларусі ў Эстонію, Латвію і Літву знаходзіцца на рэкордным узроўні ці блізкі да яго, нягледзячы на тое, што тры прыбалтыйскія дзяржавы цвёрда стаяць за санкцыі да Аляксандра Лукашэнкі. Пра гэта піша Financial Times.
Выданне прыводзіць наступныя лічбы. За першыя 10 месяцаў мінулага года імпарт Эстоніі з Беларусі больш чым удвая перавысіў агульны аб'ём імпарту ў 2020 годзе і склаў 522 млн еўра. Гэта больш чым на пятую частку перавышае папярэдні пік у 2018 годзе.
Імпарт Літвы павялічыўся на 50% у параўнанні з 2020 годам, дасягнуўшы 1 мільярда еўра (на траціну больш за папярэдні максімум 2015 года). Даходы Латвіі выраслі на дзве траціны з 2020 года да 407 млн еўра. Гэта ўсяго на 2% ніжэй за пік 2011 года.
На думку экспертаў, рэзкае павелічэнне агаляе напружанасць, з якой сутыкаюцца краіны Балтыі паміж эканамічнымі магчымасцямі і іх геапалітычнай рыторыкай.
«Ёсць унутраныя эканамічныя гульцы — нават дзяржаўныя карпаратыўныя структуры — якія будуць выкарыстоўваць усе магчымасці, каб знайсці спосабы абыходзіць санкцыі як мага даўжэй»,
— сказаў Томас Ермалавічус, кіраўнік даследаванняў Міжнароднага цэнтра абароны і бяспекі Эстоніі.
Краіны Балтыі сталі самымі гучнымі галасамі ў НАТА за рашучую палітыку супраць Беларусі, але эканамічныя меркаванні выклікаюць ўнутрыпалітычную напружанасць.
Ермалавічус лічыць, што лагістычныя і транспартныя аператары ва ўсіх трох краінах Балтыі заўсёды будуць выкарыстоўваць магчымасці для дадатковага заробку, калі не будзе ціску з боку ўрадаў, паколькі многія з іх мелі цесныя адносіны з беларускімі дзяржаўнымі прадпрыемствамі.
Але Відмантас Янулевічус, прэзідэнт Літоўскай Канфедэрацыі прамыслоўцаў, заявіў, што, хоць краіны Балтыі павінны выконваць санкцыі, было б глупствам блакаваць увесь імпарт, тым больш што рэгіён звязаны з Кітаем і Цэнтральнай Азіяй праз Беларусь.
«Самае галоўнае — спыніць рэжым Лукашэнкі, а не народ Беларусі. Калі мы [Літва] не будзем ажыццяўляць гэты транзіт тавараў, то яны проста пераедуць у іншую краіну», — сказаў ён.
Адна з праблем заключаецца ў тым, што санкцыі ЗША і ЕЗ у дачыненні да Беларусі не заўсёды перасякаюцца, і амерыканскія забароны не дзейнічаюць у краінах Балтыі праз адсутнасць прамых эканамічных сувязяў з ЗША, нягледзячы на тое, што яны з'яўляюцца іх самым важным геапалітычным хаўруснікам.
Ермалавічус кажа, што сітуацыя падымае пытанне: ці гатовыя краіны Балтыі прыняць эканамічныя выдаткі, звязаныя з іх афіцыйнай палітычнай пазіцыяй і імператывамі рэгіянальнай бяспекі?
Міністэрства замежных спраў Эстоніі заявіла, што імпарт з Беларусі быў транзітным таварам і быў старанна правераны на адпаведнасць санкцыйным спісам. Міністэрства замежных спраў Літвы адзначыла, што ў ЕЗ няма прававых падстаў для прымянення санкцый, уведзеных трэцяй краінай. А міністэрства замежных справаў Латвіі заявіла: «Любы бягучы гандаль [з Беларуссю] у цяперашні час ажыццяўляецца ў адпаведнасці з уведзенымі рэжымамі санкцый».
Імпарт з Беларусі ў тры краіны Балтыі ўключае прадукцыю дрэваапрацоўкі, угнаенні і нафту.
Ермалавічус сказаў, што гэта быў горкі ўрок для краін Балтыі, паколькі «мяжа хібнасці ў цяперашніх геапалітычных умовах вельмі вузкая».
Ён дадаў: «Яны не павінны марнаваць свой каштоўны палітычны капітал і аўтарытэт, назапашаны ў Вашынгтоне, дзеля некалькіх сотняў мільёнаў еўра, якія іх бізнэс мог бы зарабляць кожны год, працягваючы працаваць з Беларуссю».
Каментары