«Часам гэта можа быць лэвэл даўн». Што з працай і заробкамі ў беларускім ІТ-сектары
Яшчэ некалькі гадоў таму ІТ-галіну называлі драйверам росту беларускай эканомікі. Інтэрнэт быў поўны гісторый пра лёгкі ўваход у прафесію і хуткі рост заробкаў. А што цяпер? «Джунам трэба быць гатовым да таго, што трэба будзе працаваць нейкі час за 300—400 даляраў за месяц».
У параўнанні з даваенным перыядам заробкі ў беларускім ІТ упалі. Часам здараюцца прастоі ці пераход на чатырохдзёнкі. Знайсці новую працу стала складаней.
«Знаёмыя, якія не гатовыя ісці на даўншыфтынг, ужо год не могуць знайсці працу», — прызнаецца senior-распрацоўнік вялікай беларускай кампаніі (senior = старшы).
Сярод іншага спецыяліст адзначае, што за гэты час на рынку стала менш заходніх кліентаў.
«Рэлакейт паступова працягваецца, але асноўная хваля была ў 2022 годзе. Ëсць і тыя, хто, наадварот, вяртаецца ў Беларусь, але гэта адзінкавыя выпадкі», — сказаў суразмовец «Нашай Нівы».
На завод пасля ІТ
Кіраўнік праекта ў іншай кампаніі, спецыяліст з вялікім стажам працы, адзначае, што ягоная зарплата засталася нязменнай, бо заробак зафіксаваны ў кантракце, а геаграфія заказчыкаў асабліва не змянілася.
А вось што тычыцца працаўладкавання джунаў, то змены ёсць.
«Спецыялістам без досведу знайсці працу стала складаней, я б сказаў, немагчыма, за мяжу ніхто іх не возьме, хіба ў якасці выключэння, калі гэта жонка ці муж ІТ-спецыяліста-сеньёра.
Рэлакацыя паволі працягваецца, але збольшага хто хацеў, той ужо выехаў. Літва не выдае нацыянальных віз для ўезду, таму адзінкі выязджаюць туды з шэнгенскімі візамі і падаюцца на атрыманне ДНЖ ужо ў самой Літве. У Польшчы з гэтым прасцей», — адзначае суразмовец.
Пры гэтым спецыяліст адзначае, што выпадкі, калі рэлакаваныя айцішнікі вяртаюцца назад у Беларусь, — не рэдкасць.
«Бывае, губляюць кантракт, тут ніхто трымаць не будзе. У Польшчы сярод джунаў (малодшых спецыялістаў. — «НН») ёсць і такія прыклады, калі пасля звальнення з ІТ чалавек ідзе працаваць на завод, прычым не па сваёй спецыяльнасці», — кажа суразмовец.
«З таго, што відаць па адкрытых вакансіях, зарплаты зусім сумныя»
Іншы айцішнік, беларус, які працуе ў Польшчы, звязвае скарачэнні ў галіне не толькі з вайной і рэпрэсіямі, але і з глабальнымі тэндэнцыямі. «У Канадзе скарацілі маю былую сяброўку, EPAM у Польшчы скарачае людзей. Здаецца, што цяпер аўтсорс у прынцыпе падае глабальна», — кажа суразмовец.
Пры гэтым канкрэтна ў кампаніі, дзе ён працуе, усё нармальна.
«Наш прадукт — гэта платформа для латарэй і казіно, для нас любы крызіс — залаты час», — кажа ён.
Што тычыцца заробкаў, то, паводле яго слоў, у беларускім ІТ яны і раней былі не асабліва высокія ў параўнанні з іншымі краінамі.
«З таго, што відаць па адкрытых цяпер вакансіях, то зарплаты там прапануюць зусім сумныя», — кажа спецыяліст.
Гаворачы пра скарачэнне колькасці занятых у ІТ, суразмовец адзначае, што яго кампанія не набірае новых супрацоўнікаў не толькі ў Беларусі, але і ва Украіне. Беларусь лічыцца таксічнай юрысдыкцыяй, а ва Украіне ёсць рызыка, звязаная з ваеннымі дзеяннямі.
Спецыяліст адзначае, што джунам і раней было не проста ўладкавацца, а цяпер — пагатоў. Бо браць на працу джуна — значыць інвеставаць у яго навучанне, таму, на яго думку, на рынку, які падае, рабіць такое было б дзіўным рашэннем для наймальнікаў.
Пры гэтым, паводле слоў суразмоўца, ахвотных перайсці ў ІТ усё адно шмат, а выезд спецыялістаў з краіны працягваецца.
Патрэба ў новых спецыялістах амаль нулявая
HR-спецыяліст адной з беларускіх ІТ-кампаній кажа, што залатыя часы беларускай айцішкі ўжо мінулі.
«Беларусь, на жаль, паступова губляе свае пазіцыі ў ІТ. Некаторыя заходнія заказчыкі перасталі з намі супрацоўнічаць, бо наша краіна стала для іх таксічнай. Плюс накладаюцца праблемы ў банкаўскім сектары, якія ўскладняюць разлікі. Праз гэта загружанасць крыху спала па меры таго, як мы закрылі старыя кантракты», — кажа спецыяліст.
Што тычыцца заробкаў, то, па словах суразмоўца, у іх кампаніі нейкіх прыкметных прасяданняў няма. А рэлакейт згубіў сваю папулярнасць, хоць цалкам не спыніўся.
«Некаторыя айцішнікі і нават цэлыя кампаніі працягваюць рэлакацыю, але той масавасці, што была летась, і блізка няма. Ëсць і тыя, хто вяртаецца назад. І гэта не адзінкавыя выпадкі, хоць выязджае ўсё адно больш».
Суразмовец кажа, што людзі вяртаюцца з самых розных прычын. Некаму проста не вельмі падабаецца жыць у Еўропе, у кагосьці праблемы са здароўем, іншым трэба даглядаць бацькоў і г.д.
«Не сакрэт, што некаторыя рэлаканты адчуваюць пагаршэнне ўзроўню жыцця праз тое, што тут у іх ёсць уласнае жытло, а ў Варшаве ці Вільні арэнда можа лёгка пацягнуць на 600—1000 еўра.
Таму частка праз нейкі час вяртаецца і з эканамічных прычын. У Беларусі айцішнік — гэта вельмі забяспечаны чалавек на агульным фоне, а там такой розніцы няма».
НR-менеджар кажа, што праз усе негатыўныя змены, якія адбываюцца на рынку, зайсці ў ІТ навічкам стала значна складаней.
«Цяпер кампаніі мала зацікаўленыя ў джунах. Сёння хапае мідлаў (спецыялістаў сярэдняга ўзроўню. — «НН») і сеньёраў, якія знаходзяцца ў пошуках працы, бо іх кампанія рэлакавалася, а чалавек з'язджаць не хоча ці, наадварот, хоча вярнуцца.
Дасведчаны спецыяліст працу знойдзе, часам гэта можа быць лэвэл даўн па аплаце, але ўсё адно гэта будуць добрыя грошы», — кажа спецыяліст.
Пры гэтым суразмовец не адмаўляе, што калі ў чалавека ёсць талент і жаданне, то ён зможа знайсці сябе ў ІТ і цяпер. Проста шлях стаў больш складаным.
«Джунам трэба быць гатовымі да таго, што трэба будзе працаваць нейкі час за 300—400 даляраў за месяц, а калі ўжо пашанцуе, то заробак будзе расці, але ўжо не так, як гэта было гады тры таму.
Людзей, якія скончылі нейкія курсы ці ВНУ, становіцца ўсё больш, а працоўных месцаў, наадварот, менш. Таму цалкам лагічна, што прабіцца будзе няпроста, а заробкі могуць быць больш сціплыя».
Якія заробкі прапануюць па вакансіях?
Адна з самых высокіх указаных зарплат у раздзеле вакансій на dev.by — 5000—7000 даляраў. Столькі гатовы плаціць спецыялісту ўзроўню сеньёр з досведам працы ад пяці гадоў і англійскай мовай узроўню В2.
Сярод прапаноў для мідлаў можна знайсці вакансію з зарплатай $2200—2400. Столькі гатовы плаціць супрацоўніку, у якога ёсць досвед працы ў ІТ ад трох гадоў, два з якіх мусіць быць па працы з Yii2. Англійскую, мяркуючы па апісанні, дастаткова ведаць на ўзроўні пачаткоўца.
Для джуніяраў прапановы таксама сустракаюцца, але абяцаныя заробкі сапраўды невысокія — ад 300 даляраў за месяц.
У адной з вакансій айцішніку-пачаткоўцу з досведам працы ад шасці месяцаў абяцаюць зарплату ў памеры ад $40 да 1500 даляраў. Апроч невялікага досведу працы ў ІТ, ад яго патрабуецца сярэдні ўзровень валодання англійскай мовай.
Чытайце таксама:
Мінчанка аплаціла адны заняткі ў IT-школе. А праз год у шоку: яна вінаватая цану цэлага курса
Каго яшчэ ўзялі ў ПВТ і куды ідзе індустрыя на прыкладзе набору-2023
93% заявак на візы Poland.Business Harbour — ад беларуса
Брат удавы Зельцара: Кадэбісты ішлі ў кватэру па мяне10
Каментары